Istnieje wiele gatunków leszczyny (orzecha laskowego), jednak w Polce naturalnie występującą oraz najczęściej uprawianą jest leszczyna pospolita, którą możemy spotkać w lasach, ale również coraz częściej w przydomowych ogrodach, gdzie doskonale sprawdza się jako ciekawa ozdoba. Największym atutem leszczyny pospolitej są rosnące na niej owoce zwane powszechnie orzechami laskowymi, które stanowią cenne źródło witamin i minerałów, tj. witamina E, potas, cynk i kwas foliowy.
Leszczyna pospolita pochodzi z rodziny roślin brzozowatych i przeważnie osiąga ok. 5 m wysokości. Kwitnienie rozpoczyna już wczesną wiosną, posiada gładką korę oraz szeroko-owalne liście.
Orzech laskowy - uprawa leszczyny pospolitej
Podczas uprawy Leszczyny pospolitej należy pamiętać, aby zapewnić roślinie odpowiednio dużo miejsca, potrzebnego do prawidłowego rozwoju.
Jest to roślina wysoce mrozoodporna, jednak najlepiej rośnie i plonuje w miejscu nasłonecznionym i ciepłym. Rozkwitające na niej kwiaty źle znoszą niskie temperatury oraz cień. Ważna jest również ochrona przed silnymi podmuchami wiatru.
Leszczyna nie jest wymagająca, jeżeli chodzi o podłoże. Najlepiej rośnie oraz plonuje posadzona na glebie żyznej, przepuszczalnej, zasobnej w próchnicę i składniki mineralne. Odpowiedni odczyn powinien być zbliżony do obojętnego lub obojętny. Najkorzystniej rozwija się na lessach, czarnoziemach, czy rędzinach. Leszczyna źle toleruje podłoże piaszczyste, ciężkie i podmokłe. Niezwykle ważne jest również utrzymanie stałego i umiarkowanego poziomu wilgotności gleby.
Przed posadzeniem Leszczyny zaleca się przeprowadzenie wapnowania, które pozwoli na osiągnięcie odpowiedniego odczynu pH gleby. Można również zasilić podłoże dawką obornika lub nawozów mineralnych, które zapewnią roślinie dostęp do potrzebnych substancji pokarmowych. Jeżeli korzystamy z zakupionych sadzonek Leszczyny, powinniśmy upewnić się, że pochodzą ze sprawdzonych szkółek, posiadających uprawnienia do hodowli roślin.
Aby zapewnić obfite plonowanie, warto regularnie przeprowadzać zabieg obcinania zbędnych pędów, wyrastających wilków lub obeschniętych gałązek, w celu przerzedzenia korony. Czynność ta pozwoli na lepsze doświetlenie oraz prawidłową wentylację rośliny.
Choroby i szkodniki, które najczęściej atakują orzecha laskowego
- Monilioza leszczyny – choroba grzybowa objawiająca się uszkodzeniami, które możemy zaobserwować na owocach Leszczyny. Widoczne stają się ciemnobrązowe plamy, które stopniowo się powiększają, obejmując coraz większą część orzecha. Jest to jedna z najgroźniejszych chorób Leszczyny, mogąca doprowadzić do znacznych strat w pozyskanych plonów.
- Szara pleśń Leszczyny – choroba grzybowa, wywołana przez grzyb Botrytis cinerea, który poraża wszystkie części rośliny. Charakteryzuje się występowaniem szarego nalotu na zainfekowanych częściach. Rozwojowi choroby sprzyja ciepła oraz wilgotna pogoda.
Do zwalczania chorób leszczyny warto dobrze się przygotować. Każdy potencjalny patogen grzybowy może w szybki sposób doprowadzić do znaczącego obniżenia plonów. Już wczesną wiosną warto przeprowadzić zabiegi prewencyjne: przycinanie, monitoring oraz oprysk zapobiegawczy preparatami na bazie naturalnych składników, np. Biosept Active, Lecitec lub Pokrzywa. W przypadku wystąpienia choroby i dużego zainfekowania rośliny należy sięgnąć po mocniejsze środki ochrony roślin. Dobrym preparatem o szerokim spektrum działania jest Switch 62,5 WG ub Signum 33 WG.
- Słonkowiec orzechowiec – szkodnik, uznawany za najbardziej niebezpiecznego dla orzecha laskowego. Owad wyjada wnętrze owocu, pozostawiając skorupę, w której widoczna jest dziura. Samice składają jaja we wnętrzu orzecha, a uszkodzone owoce zaczynają ciemnieć. Szkodnika tego należ od samego początku potraktować poważnie. Do jego zwalczenia warto naprzemiennie korzystać z preparatów o różnych substancjach aktywnych, np. Mospilan 20 SP, Karate Zeon oraz Deltam.
Aby zapobiegać występowaniu chorób oraz obecności niepożądanych szkodników należy odpowiednio pielęgnować leszczynę. Decydujące jest regularne wygrabianie opadłych liści oraz wycinanie uszkodzonych lub zainfekowanych części roślin. Odpowiednia rozstawa jest również niezwykle ważna w prawidłowym rozwoju rośliny. Możemy również wspomagać wzrost leszczyny poprzez nawożenie jej składnikami dostosowanymi do jej potrzeb pokarmowych.
