Wiśnia to rodzaj rośliny należącej do rodziny różowatych. Liczy sobie około 60 gatunków. W Polsce tylko dwa z nich rosną w stanie naturalnym: wiśnia ptasia, zwana trześnią oraz będąca pod ochroną wiśnia karłowata. Drzewka wiśniowe, ze względu na wyjątkowość owoców, które rodzą, są bardzo w naszym kraju popularne. Dżemy czy nalewki z wiśni nie mają sobie równych. O ile w naszym klimacie radzą sobie świetnie, o tyle jest problem z chorobami, które często dotykają drzewka. Choroby te mają duży wpływ na wysokość i jakość plonów. Podpowiadamy w jaki sposób identyfikować i zwalczać choroby wiśni.
Choroby grzybowe wiśni
Brunatna zgnilizna drzew pestkowych
Objawy
Chorobę zwaną brunatną zgnilizną drzew pestkowych wywołują grzyby Monilinia laxa i Monilinia fructigena. Porażenie zaczyna się od kwiatów, poprzez pędy aż do owoców. Jeśli choroba zaatakuje kwitnące drzewko, poraża znamię słupka lub pylniki. Organy te zaczynają brunatnieć, po czym zamierają i w tej formie mogą wisieć na drzewach przez kolejne miesiące.
Następnie zgnilizna przenosi się na pędy, gdzie zaczynają pojawiać się nekrozy, a końcówki pędów zaczynają się wyginać. Na owocach choroba objawia się brunatnymi plamami gnilnymi, z czasem obejmują całe owoce, które gniją, ulegają deformacji a na koniec są prawie czarne, zasuszone i przyjmują formę mumii. Większość z nich opada z drzewa, niektóre jednak wiszą na gałęziach do kolejnego sezonu. Choroba ta jest niezwykle groźna, a w sprzyjających warunkach (duża wilgotność powietrza i temperatura 20-25oC), w ciągu kilku dni może porazić większość kwiatów.
Zwalczanie
W momencie zauważenia pierwszych objawów ważnym jest by wycinać porażone pędy, zrywać i zgrabiać porażone owoce, koniecznie wszystkie mumie. Odpady trwale utylizować. Jeśli na drzewkach pojawiają się szkodniki, należy je zwalczać, ponieważ mogą rozprzestrzeniać chorobę na inne drzewa. W uprawach ekologicznych można stosować opryski wyciągiem lub wywarem ze skrzypu polnego. Można również stosować opryski zapobiegawcze lub interwencyjne preparatami: Miedzian Extra 350 SC lub Miedzian 50 WP.
Leukostomoza drzew pestkowych
Objawy
Leukostomozę drzew pestkowych wywołuje grzyb Leucostoma cinta. Choroba ta jest najgroźniejsza dla młodych drzew, starsze egzemplarze przechodzą ją łagodniej. Jest wynikiem są nekrozy na młodych pędach, w obrębie których kora staje się brunatna i pęka, a z pęknięć wydobywa się bursztynowo-czerwona guma, zawierająca zarodniki grzyba. Liście powyżej ran więdną a drzewa słabną i wolniej rosną.
Zwalczanie
By zapobiec rozprzestrzenianiu się choroby pojawiające się pęknięcia należy zasmarowywać specjalnymi maściami ogrodniczymi (Delta Chron Spray) a mocno porażone pędy usuwać. W walce z chorobą można również zastosować oprysk z Switch 62,5 WG. Jeśli młode drzewa zostały silnie porażone, niestety nadają się jedynie do wykarczowania.
Dziurkowatość liści drzew pestkowych
Objawy
Dziurkowatość liści drzew pestkowych wywołuje grzyb Clasterosporium carpophilum. Pierwsze objawy choroby to drobne plamki na liściach koloru brunatnego z czerwoną obwódką. W ich obrębie tkanka liścia obumiera i się wykrusza, co powoduje, że listki zaczynają wyglądać jak sitko i masowo zaczynają opadać z drzew. Zdarza się, że choroba poraża owoce, które również szybko opadają.
Zwalczanie
Źródłem zakażenia są pędy oraz opadłe, niezgrabione liście. W walce z dziurkowatością liści dobrze sprawdza się Magnicur Gold 50 WG. Porażone pędy i liście należy dokładnie usuwać i utylizować.
Drobna plamistość liści drzew pestkowych
Objawy
Drobną plamistość liści drzew pestkowych wywołuje grzyb Blumeriella jaapi. Choroba ujawnia się pod koniec maja na nisko rosnących liściach w postaci szaro-zielonych plam, które z czasem brunatnieją i obejmują całą powierzchnię liścia. Na spodzie, w obrębie plam widoczne są białoszare naloty z zarodników. Jeśli porażenie jest silne, w środku lata można obserwować drzewa całkowicie pozbawione liści. Choroba ta pozbawia drzewa mrozoodporności, co skutkuje w kolejnym sezonie osłabieniem roślin i wydatnym zmniejszeniem plonów.
Zwalczanie
Chorobę można zwalczyć stosując preparat Syllit 65 WP lub Scorpion 325 SC.
Gorzka zgnilizna wiśni
Gorzką zgniliznę wiśni wywołuje grzyb Glomerella cingulata. Choroba ta atakuje głownie owoce, czasami zawiązki. Objawem są pojawiające się brunatne, zapadające się plamy. Gdy panuje duża wilgotność powietrza z plam zaczyna wyciekać płyn z zarodnikami. Choroba ta może się objawiać dopiero po zbiorze owoców.
Zwalczanie
By zapobiegać zgniliźnie należy drzewka odpowiednio formować by zapewnić odpowiednią cyrkulację powietrza. Po każdym cięciu stosować maści ogrodnicze. Porażone owoce należy szybko usuwać. Do oprysków można stosować Switch 62,5 WG.
Choroby wirusowe wiśni
Nekrotyczna pierścieniowa plamistość wiśni
Nekrotyczna pierścieniowa plamistość wiśni (Prunus necrotic ringspot virus) jest chorobą, która ma różne objawy a zależy to od szczepu wirusa i odmiany zaatakowanej rośliny. Na liściach mogą pojawić się nekrozy, mozaiki i chlorozy. Liście mogą również ulegać deformacji, a na ich spodzie widoczne stają się ciemnozielone wyrostki wzdłuż nerwów (enacje). Tkanka liści w obrębie plam najczęściej obumiera i się wykrusza.
Porażenie może spowodować zahamowanie rozwoju pędów, zamieranie pąków, a na gałęziach do powstania ran pokrytych gumą. Bardzo często choroba rozwija się w sposób bezobjawowy, ale ograniczający wzrost drzew i ich plonowanie. Raz porażona roślina ma w sobie wirus już zawsze. Jednak zjadliwość wirusa jest uzależniona od wielu czynników, np. przy temperaturze powietrza ponad 30oC, utrzymującej się powyżej tygodnia namnażanie się wirusa będzie ulegało znaczącemu zahamowaniu.
By mieć pewność, co do wystąpienia wirusa należy wykonać badania laboratoryjne a jeśli drzewa są porażone, należy je usunąć i zutylizować. Kupować należy jedynie certyfikowane drzewka, na których nie ma symptomów choroby.
Żółtaczka wiśni
Żółtaczka wiśni (Prune dwarf virus, PDV) - porażeniu tą chorobą ulegają liście, na których objawy choroby pojawiają się po ok. 4 tygodniach od kwitnienia. Są to żółto-zielone, nieregularne plamy, powiększające się i zajmujące w końcu prawie całą blaszkę liścia. Charakterystycznym objawem jest to, że nerwy i tkanki w ich obrębie pozostają zielone. Liście w końcu zamierają i opadają. Skutkiem ataku jest zmniejszona ilość pąków kwiatowych i krótkopędów. Chorobie można zapobiegać kupując tylko certyfikowane sadzonki u sprawdzonych producentów.
Choroby bakteryjne
Rak bakteryjny drzew owocowych
Raka bakteryjnego drzew owocowych wywołuje bakteria Pseudomonas syringae. Patogeny wnikają poprzez kwiaty, uszkodzenia kory lub w miejscach po opadających liściach. Porażeniu ulegają wszystkie naziemne części rośliny. Objawami są rany rakowe, które gumowieją a powyżej nich części roślin zamierają. Porażone kwiaty brunatnieją, zasychają i opadają. Na owocach zaś powstają plamy gnilne. Porażone owoce również opadają.
By uchronić drzewa przed chorobą, należy wybierać odmiany odporne na raka bakteryjnego. Przed zakażaniem chronią również opryski z preparatów miedziowych: Miedzian Extra 350 SC i Miedzian 50 WP.
