Opryskiwacz ogrodowy może wydać się niepotrzebnym gadżetem, jednak jest to urządzenie, które bardzo ułatwia pielęgnację ogrodu - bez względu na to, czy uprawiamy rośliny ozdobne, drzewa owocowe czy mamy warzywnik. Opryskiwacz pozwala bowiem na szybkie i łatwe zraszanie roślin, rozpylanie środków ochrony roślin w walce z chorobami i szkodnikami oraz umożliwia nawożenie dolistne upraw. Idealny opryskiwacz jest wygodny, wydajny i dopasowany do potrzeb - zarówno ogrodu, jak i ogrodnika. Jak wybrać odpowiedni opryskiwać dla siebie?
Dostępne rodzaje opryskiwaczy ogrodowych
Dostępne w sprzedaży amatorskie opryskiwacze do stosowania w ogrodach, na działkach czy w uprawie roślin doniczkowych możemy podzielić na 3 główne kategorie.
Opryskiwacze ręczne
To niewielkie, kompaktowe urządzenia o zbiornikach o pojemności zwykle nieprzekraczającej 2 litrów. Z tego względu są to opryskiwacze najczęściej używane w uprawach domowych i balkonowych. W uprawie ogrodowej przydają się czasem do oprysków środkami ochrony roślin, gdy zainfekowana została pojedyncza roślina i nie ma potrzeby przygotowywania większej ilości cieczy roboczej o odpowiednim stężeniu. W domu mogą być używane również w pracach porządkowych - np. do mycia okien, kafelek i tym podobnych.
Najtańsze opryskiwacze ręczne to tak zwane opryskiwacze pulsacyjne, które rozpylają ciecz pod wpływem naciśnięcia dźwigni. Bardziej zaawansowane i nieco droższe modele to opryskiwacze ciśnieniowe, w których najpierw za pomocą pompy zwiększamy ciśnienie wewnątrz opryskiwacza, a następnie uzyskujemy ciągły oprysk po naciśnięciu dźwigni zwalniającej przepływ cieczy. Są zdecydowanie wygodniejsze w przypadku większej ilości roślin do zraszania lub pryskania i sprawia, że ręce mniej się męczą.
Decydując się na zakup ręcznego opryskiwacza, warto zwrócić uwagę na jakość, z jaką został wykonany. Opryskiwacze typu pulsacyjnego mają zwykle dyszę wykonaną z plastiku, które świetnie sprawdzą się w niewielkich uprawach domowo-balkonowych. Jednak w przypadku opryskiwaczy ciśnieniowych warto zainwestować odrobinę więcej, by kupić model wyposażony w zdecydowanie trwalszą i bardziej precyzyjną dyszę wykonaną z mosiądzu.
Dobrze jest zdecydować się na wybór opryskiwacza wyposażonego w dyszę z pokrętłem, umożliwiającym regulację strumienia rozpylanego płynu, a także posiadającego filtr u wlotu rurki zasysającej, który zapobiega przedostawaniu się do dyszy zanieczyszczeń, co pozwala uniknąć jej zapchania.
Opryskiwacze naramienne
Jak sama nazwa wskazuje, ten typ opryskiwaczy podczas pracy zawieszany jest na ramieniu za pomocą paska, co pozwala na swobodne poruszanie się ze zbiornikiem o większej pojemności. Standardowo opryskiwacze naramienne mają pojemność od 3 do 12 litrów, jednak najczęściej dostępnymi w sprzedaży modelami są te, posiadające zbiorniki od 5 do 8 litrów. Ta pojemność jest wystarczająca do prac pielęgnacyjnych w małych i średnich ogrodach, a przy tym stosunkowo niewielka waga zestawu z pełnym zbiornikiem pozwala na łatwe poruszanie się i komfortowe użytkowanie. Ten typ opryskiwaczy to opryskiwacze ciśnieniowe, w których powietrze tłoczy się do zbiornika za pomocą pompy.
Na co zwrócić uwagę, decydując się na zakup opryskiwacza naramiennego? Oprócz ogólnych parametrów, takich jak pojemność czy długość dyszy, warto spojrzeć też na parę innych szczegółów.
- Dobry opryskiwacz ciśnieniowy powinien posiadać zawór bezpieczeństwa, ochraniający zbiornik przed nadmiernym ciśnieniem. I chociaż zdecydowana większość opryskiwaczy naramiennych taki zawór posiada, to w wielu przypadkach znajduje się on w miejscu, które sprzyja jego uszkodzeniu. Stąd dobrze jest wybrać taki model, który posiada zawór we wnęce obudowy zbiornika, dzięki czemu zdecydowanie mniej prawdopodobne jest jego przypadkowe uszkodzenie.
- Opryskiwacze naramienne z wyższej półki wyposażone są w podręczny manometr, który pozwala na bieżącą kontrolę aktualnego ciśnienia w zbiorniku. Jego brak powoduje, że przy pompowaniu musimy być ostrożni, by nie uruchomić zaworu bezpieczeństwa nadmiernym dopompowaniem zbiornika. Manometr całkowicie wyklucza ten problem.
- Kolejnym elementem, któremu należy się przyjrzeć, jest dysza opryskiwacza. Im wyższa jakość wykonania, tym dłużej posłuży, a możliwość jej regulacji sprawi, że urządzenie będzie bardziej przydatne i wydajne.
- Warto pokusić się o model z lancą teleskopową, która zwiększy zasięg opryskiwacza i pozwoli np. dosięgnąć koron drzew. Dobrze jest też zwrócić uwagę czy i jakie wyposażenie dodatkowe oferuje producent. Czy jeśli uszkodzimy tylko lancę, możemy z łatwością kupić zapasową, czy czeka nas wymiana całego opryskiwacza?
- Ważne jest także to, czy opryskiwacz posiada odpowiedni atest, pozwalający na rozpylanie za jego pomocą środków ochrony roślin. Tańsze opryskiwacze, bez atestu, z założenia przeznaczone są do rozpylania wody. Ich krótkie lance nie spełniają wymogów BHP związanych z użytkowaniem środków ochrony roślin, co może prowadzić do przypadkowego kontaktu takiego środku z osobą wykonującą oprysk.
Opryskiwacze plecakowe
Ta kategoria opryskiwaczy to urządzenia, które posiadają komorę wyposażoną w szelki, dzięki którym nosi się ją na plecach - stąd nazwa. Pozwala to na swobodne i komfortowe przemieszczanie się z większymi zbiornikami, które mają pojemność 12-20 litrów. Takie urządzenia mają zdecydowanie większy wydatek cieczy roboczej (nawet do 2 l/minutę), dzięki czemu można z łatwością opryskać nawet większe powierzchnie.
Opryskiwacze plecakowe zaopatrzone są w specjalną dźwignię umieszczoną z boku zbiornika, która, poruszana przez wykonującego oprysk, zapewnia odpowiednie ciśnienie wewnątrz układu. Z pewnością dobrą informacją jest fakt, że w sprzedaży są dostępne opryskiwacze plecakowe zarówno dla osób prawo, jak i leworęcznych, a także opryskiwacze uniwersalne, w których dźwignię pompy można zamocować po obu stronach zbiornika, dzięki czemu każdy znajdzie najwygodniejszy dla siebie model.
Zastanawiając się nad odpowiednim modelem opryskiwacza plecakowego, ponownie warto zwrócić uwagę na długość lancy i to, czy jest w nią wbudowany manometr pozwalający na bieżąco kontrolować ciśnienie w zbiorniku. Dodatkowym atutem z pewnością będzie szeroki wlew zbiornika, dzięki czemu będzie można uniknąć korzystania z lejka, a także sito zabezpieczające, które zapobiega przedostawaniu się zanieczyszczeń do wnętrza komory opryskiwacza.
Ponieważ opryskiwacz plecakowy powinien być narzędziem wielofunkcyjnym, dobrze, gdy w zestawie z opryskiwaczem znajdują się różne rodzaje dysz, pozwalające na wykonanie kilku typów oprysków bez konieczności dokupywania dodatkowego wyposażenia. Z pewnością przydatnymi elementami zestawu będą również dodatkowe uszczelki i inne akcesoria serwisowe, które przedłużą żywotność sprzętu.
Bardziej rozwinięte technicznie opryskiwacze plecakowe mają komorę wyposażoną w automatyczny mieszalnik, który na bieżąco miesza ciecz roboczą, co zapobiega osadzaniu się stałych cząsteczek środków stosowanych do oprysku na dnie komory, dzięki czemu oprysk ma odpowiednie stężenie przez cały czas wykonywania oprysku. Część z najbardziej zaawansowanych opryskiwaczy plecakowych ma własny napęd - elektryczny lub spalinowy, co wyklucza konieczność częstego pompowania, jednak dodatkowe elementy napędy mogą znacząco wpłynąć na wagę urządzenia.
Prawidłowe użytkowanie opryskiwacza
Niezależnie od podjętego wyboru kluczowe jest prawidłowe użytkowanie zakupionego sprzętu. Odpowiednia konserwacja, przechowywanie i użytkowanie zgodnie z instrukcją zapewni nie tylko skuteczność wykonywanych zabiegów, ale także jego wydajność i trwałość, a przede wszystkim na bezpieczeństwo zdrowia osoby obsługującej.
