Nornice, chociaż nie grzeszą rozmiarem mogą w ogrodzie powodować znaczne szkody. Przekopując tunele pod ziemią i obgryzając korzenie mogą skutecznie zmniejszyć plony lub zniszczyć rośliny ozdobne. Jak sobie z nimi poradzić?
Nornica ruda – krótka charakterystyka
Nornica to ssak z gatunku gryzoni, przypominający wyglądem mysz polną i osiągający masę 20-30 gramów. Długość jej ciała wynosi około 10 cm plus dodatkowe 5 cm ogona. Jest charakterystycznie ubarwiona – futro jest w szarym kolorze z rozpoznawalnym rudym akcentem. Jej oczy są czarne, wypukłe i paciorkowate, a uszy niewielkie i zaokrąglone. Zęby nornicy są wyjątkowo ostre i mocne – bez trudności mogą przegryźć korę drzew, gałęzie czy korzenie.
To popularny w Eurazji gryzoń, który dzięki swoim niewielkim wymaganiom życiowym występuje niemal w każdych warunkach. Zamieszkują zarówno zimniejsze rejony górskie, lasy, jak i przydomowe ogrody i sady. Lubią wilgotne i puste tereny. To zwierzę o aktywności nocnej, więc żerowanie rozpoczyna z reguły wieczorem. Nornice są głównie roślinożerne, co stanowi powód ich ogrodowej uciążliwości. Ryją w ziemi w poszukiwaniu nasion owoców i warzyw, zdarza się im też podgryzać korzenie i dolne części roślin. Rzadziej żywią się larwami i bezkręgowcami żyjącymi w glebie.
Jak wiele małych gryzoni, tak i nornice rozmnażają się szybko i licznie. Mogą mieć nawet 4 mioty rocznie, a każdy z nich liczy około 5 osobników. Młode pełną dojrzałość osiągają po około 8 tygodniach i natychmiast zaczynają się rozmnażać.
Jakie szkody powodują nornice w ogrodzie?
Rozmiar i rozległość szkód spowodowanych przez nornice można porównać do tych, powodowanych przez krety, z tą różnicą, że nornice nie pozostawiają charakterystycznych kopców.
Do najczęściej zauważalnych śladów bytności nornic należą:
- korytarze o szerokości ok. 5 cm wykopane 10-15 cm pod ziemia,
- podgryzione systemy korzeniowe, bulwy i cebule roślin,
- obgryziona kora młodych drzewek,
- nadgryzione nadziemne części roślin.
Ze względu na szybki rozrost kolonii bez podjęcia stosownych kroków szkody te będą się nasilać.
Jak pozbyć się nornic z ogrodu?
Nornice, pomimo szkód wyrządzanych w ogrodach są ważną częścią ekosystemu, dlatego zdecydowanie warto próbować je przepłoszyć, zanim sięgnie się po bardziej drastyczne środki.
Warto użyć kilku sposobów jednocześnie, co zapewni znacznie wyższą skuteczność.
1. Ograniczenie ściółkowania – ściółka jest bardzo korzystna dla ogrodu. Poprawia wilgotność gleby, zapobiega jej przegrzaniu i ogranicza rozrost chwastów. Jest to jednak otwarte zaproszenie dla nornic, które w ściółce z łatwością drążą korytarze i mają ułatwiony dostęp do roślin.
2. Osłonki sadownicze – aby uniemożliwić gryzoniom dostęp do bulw, cebul i młodych drzewek warto stosować specjalne osłonki i koszyczki. W przypadku podwyższonych grządek warto na spód rozłożyć metalową siatkę o drobnych oczkach lub z PCV, które zatrzymają nornice.
3. Niszczenie korytarzy – po zauważeniu wylotu jednego z korytarzy należy go zatkać, zalać wodą lub przekopać. To skutecznie zniechęci gryzonie.
4. Pomoc ptaków – drapieżne ptaki chętnie polują na nornice. Aby zaprosić je do ogrodu wystarczy wbić kilka pali, które będą dla nich punktami obserwacyjnymi, a gryzonie szybko znikną.
5. Odstraszające rośliny – nornice nie lubią zapachu mięty, czosnku, czarnej porzeczki, nostrzyka i gorczycy. Czosnek sprawdza się również w przypadku odkrycia korytarzy – wystarczy włożyć do środka kilka ząbków, a zapach rozniesie się po tunelach i zniechęci gryzonie.
6. Naturalne preparaty – środki oparte na oleju rycynowym, olejku lawendowym czy ekstrakcie z czosnku (np. Kretomax marki Target lub Czosnkowe Kostki Himal) to substancje, których nornice nie tolerują, a które są zupełnie bezpieczne dla środowiska.
7. Środki chemiczne – znaczna część środków chemicznych przeciw nornicom oparta jest na pochodnych warfaryny. To ten sam związek, który stosowany jest do pozbywania się myszy i szczurów. W zamkniętych pomieszczeniach z ograniczonym dostępem innych zwierząt te są środki skuteczne i w miarę bezpieczne. Jednak stosowanie ich na otwartej przestrzeni może prowadzić do zatrucia innych gatunków. Dlatego zaleca się szczególną ostrożność w przypadku stosowania preparatów biobójczych na gryzonie w ogrodach. Preparat należy umieścić bezpośrednio w tunelach nornic, unikając rozsypywania go wokół wejścia.
Nornice mogą przysporzyć wielu nerwów, dlatego warto obserwować ogród, by móc przedsięwziąć środki odpowiednio wcześnie, co znacznie zwiększy ich skuteczność oraz zmniejszy prawdopodobieństwo utraty plonów bądź zniszczenia upraw ozdobnych.