Wykonanie własnej rozsady jest łatwe jeśli się do tego dobrze przygotujesz. Doświadczeni ogrodnicy nawet nie muszą już czytać informacji zawartych na opakowaniach nasion. Doskonale pamiętają jakie warzywa czy kwiaty należy uprawiać z rozsady, a jakie można wysiewać wprost do gruntu. Najtrudniejszy pierwszy krok, warto więc dobrze się wyposażyć i zasięgnąć wiedzy aby wszystko poszło jak z płatka.
Co to jest rozsada i dlaczego się ją wykonuje?
Rozsadą nazywamy młode rośliny uprawiane z nasion ale wysiewane pod osłonami, czyli w szklarniach, foliakach, inspektach czy w domu. Rozsadę wykonuje się dla roślin ciepłolubnych lub takich o długim okresie wegetacji. Innym powodem wykonywania rozsady jest chęć zebrania wcześniejszych plonów. Rozsada to wspaniały sposób uprawiania roślin. Od początku można kontrolować cały proces wzrostu i rozwoju roślin, wykonując to na swoich warunkach.
Co jest potrzebne do wykonania rozsady?
Do wykonania rozsady potrzebne będą małe doniczki, tacki lub inne pojemniki o niedużej głębokości, odpowiednie podłoże do wysiewu i rozsady oraz nasiona warzyw lub nasiona kwiatów, które chcemy uprawiać. W późniejszym czasie przyda się także cienki patyk lub na przykład ołówek lub profesjonalny pikownik.
Nasion i dedykowanego podłoża do siewu raczej nie uda nam się niczym zastąpić. Natomiast pojemniki, w którym będziemy wysiewać nasiona i później pikować sadzonki możemy wykonać samodzielnie. Świetnie sprawdzą się tu na przykład plastikowe kubeczki po śmietanie czy jogurtach, tacki, w których kupujemy owoce czy warzywa lub inne płytkie naczynka, które zazwyczaj mogły lądować na śmietniku. Należy pamiętać aby dobrze i dokładnie je umyć i opłukać z detergentów. Na dnie koniecznie trzeba wykonać dziurki, przez które będzie odpływał nadmiar wody z podlewania roślin.
Można również zakupić specjalne tacki do wysiewu, doniczki do rozsady, wielodoniczki lub miniszklarenki. Taka inwestycja nie będzie jednorazowa, z pewnością przydadzą się w kolejnych latach.
Niezbędna będzie również specjalna ziemia do siewu i pikowania. Jest ona przygotowana z myślą o kiełkujących nasionach oraz cienkich i wrażliwych korzeniach młodych roślin. Ma odpowiednią strukturę, jest mocno rozdrobniona ale przy tym bardzo przepuszczalna. Nie zawiera nawozów, które mogłyby zaszkodzić kiełkującym roślinom lub zbyt mocno zasolić podłoże. Do wykonania rozsady nie zaleca się używać ziemi z ogrodu. Jest ona siedliskiem wielu grzybów, które mogłyby zniszczyć całą uprawę już na wczesnym etapie.
Jak przygotować rozsadę w domu?
Aby wyprodukować własną rozsadę kwiatów, warzyw czy ziół nie potrzebujemy specjalistycznych sprzętów, a nawet nie musimy posiadać szklarni. Z powodzeniem rozsadę możemy wykonać na ciepłym i jasnym parapecie w domu czy mieszkaniu. Wystarczy zastosować się do kilku wymaganych czynności aby cieszyć się z pięknych i zdrowych sadzonek, gotowych do późniejszego sadzenia na stałe miejsce w gruncie, do donic czy w szklarni.
Przygotowane pojemniki należy wypełnić podłożem, dobrze je zwilżyć i lekko ugnieść. Dzięki temu, że ziemia będzie dostatecznie wilgotna nie będzie konieczności obfitego podlewania po wysiewie, co mogłoby prowadzić do wymywania nasion.
Zanim zaczniemy wysiewać nasiona warto przeczytać informacje, które zawarte są na opakowaniu. Różne gatunki należy siać wprost do gruntu, inne wymagają wykonania rozsady, niektóre przykrywamy warstwą podłoża, a inne wymagają tylko dociśnięcia. Wysiewamy nieco więcej nasion niż będziemy w stanie uprawiać w ogrodzie. Dzięki temu nawet jeśli jakieś nasiona nie skiełkują będziemy mieli zapas aby dobrze zagospodarować ogród otrzymanymi roślinami.
Zawsze przed wysiewem warto zasięgnąć informacji o sposobie siewu i kiełkowania oraz późniejszych wymaganiach uprawowych rośliny, która nas interesuje. Przystępując do wysiewów należy wykonywać to starannie i ze szczególną uwagą. Nasiona należy wysiewać równomiernie, zbyt gęsty siew będzie skutkował mocno poplątanymi korzeniami siewek oraz ryzykiem zagniwania. Po wysiewie pojemniki można przykryć przezroczystą okrywą np. szybą lub folią, która utrzyma wilgoć do czasu wschodów. W tym przypadku należy również pamiętać o wietrzeniu rozsady aby nie dochodziło do rozwoju chorób grzybowych. W kolejnym etapie, po skiełkowaniu nasion będzie wymagane pikowanie siewek.
Czym jest pikowanie i kiedy je wykonywać?
Pikowanie to inaczej przesadzanie pojedynczych siewek wykiełkowanych roślin. Młodą siewkę przenosi się do większego pojemnika lub doniczki, w której będzie miała więcej miejsca na swobodny rozwój. Wykonuje się to zazwyczaj wtedy gdy roślina wytworzy pierwszą parę liści właściwych. Warto również kierować się zasadą pikowania tylko najsilniejszych, najdorodniejszych siewek, które w przyszłości wyrosną na piękne rośliny i będą obficie plonowały. Pikowanie pomaga również roślinie lepiej rozwinąć swój system korzeniowy, będzie ona mniej wrażliwa na późniejsze wyciąganie z doniczki i sadzenie do gruntu.
Młode siewki przepikowujemy także do podłoża przeznaczonego do siewu. Do przygotowanych pojemników lub doniczek wsypujemy podłoże, dobrze ugniatamy i patykiem lub ołówkiem wykonujemy dołek, w który za chwilę wsadzimy siewkę. Aby zbyt mocno nie uszkodzić korzeni młodych roślin warto najpierw podważyć siewkę przed wyjęciem jej z dotychczasowego pojemnika. Następnie mieszamy siewkę w przygotowanym wcześniej dołku i przygniatamy podłożem, w dalszym ciągu zwracając uwagę na to aby nie zaginać korzeni. Na koniec oczywiście podlewamy. Woda do podlewania rozsady nie może być zimna, warto aby trochę odstała i nabrała pokojowej temperatury.
Niektórych roślin nie można pikować, ich korzenie tego nie lubią i gdy zostaną uszkodzone roślina może mocno to odchorować. Należą do nich np. ogórek, dynia, cukinia, słoneczniki czy groszek pachnący. Jeśli chcemy uprawiać je z rozsady, do siewu warto zastosować doniczki torfowe lub krążki torfowe, które w szybkim czasie rozłożą się w glebie. To rozwiązanie pozwoli wysiać nasiona pojedynczo, a potem umieścić całość w gruncie, bez ingerowania w system korzeniowy.
Hartowanie rozsady
Aby rośliny wyrosły na zdrowe i dorodne sadzonki należy im zapewnić jak najwięcej światła słonecznego, odpowiednią wentylację aby nie dochodziło do zagniwania i rozwoju chorób grzybowych, stała temperaturę bez większych wahań oraz stale wilgotne podłoże.
Kiedy zbliża się termin sadzenia na miejsce stałe należy młode sadzonki przyzwyczaić do warunków atmosferycznych na zewnątrz. Korzystając z ciepłych ale pochmurnych dni należy doniczki czy tace wystawiać na świeże powietrze. Oczywiście trzeba to robić stopniowo, zaczynając od na kilku godzin. Po kilku takich zabiegach rośliny będą gotowe do sadzenia i życia w gruncie. Nie wolno narażać młodych sadzonek na bezpośrednie promienie słoneczne, może dojść do poważnych poparzeń.
Jakie warzywa należy uprawiać z rozsady
Uprawa warzyw, które wymagają przygotowanej wcześniej rozsady to między innymi:
- sałata
- kalafior
- por
- seler
- pomidor
- papryka
- kapusta
- brukselka
- brokuł
Jakie kwiaty należy uprawiać z rozsady
Kwiaty uprawiane z rozsady to między innymi:
- szałwia błyszcząca
- begonia
- petunia
- aster
- żeniszek
- bratek
- lobelia
- cynia
- niezapominajka
