Chociaż początek lutego zdaje się być samym środkiem zimy i wiosna wciąż pozostaje nieśmiałym marzeniem, to odpowiedni moment, żeby zacząć przygotowywać do rozsady nasiona pierwszych, wczesnych warzyw. To właśnie nowalijki uchodzą za najcenniejsze warzywa, dostarczając witamin i mikroelementów po zimowym okresie, w którym zwykle tych witamin brakuje.
Jakie warzywa warto siać w pierwszej kolejności?
Pierwsze nasiona do rozsady warto zasiać już w lutym. Oczywiście nie będą one wysiewane wprost do gruntu, lecz do skrzynek lub wielodoniczek, które będą przechowywane w ciepłym miejscu – na domowych parapetach, zamkniętych werandach, lub w innych, ogrzewanych miejscach, które utrzymują stałą temperaturę.
Do rozsady należy przygotować nasiona wysokiej jakości, o dużym stopniu kiełkowania. Warto również pamiętać o odpowiednich warunkach w rozsadnikach, które sprawią, że wzrost i kiełkowanie przebiegną bez przeszkód. Jednym z najważniejszych warunków jest stała wilgotność podłoża, do przesuszenia którego nie wolno dopuścić. Trzeba również pamiętać o tym, że niektóre nasiona do kiełkowania potrzebują światła słonecznego, dlatego pojemniki z nasionami trzeba ustawić w jasnych, słonecznych miejscach. Z pewnością dużą pomocą i ułatwieniem w produkcji siewek na rozsady będą miniszklarenki, które pomagają zachować odpowiedni mikroklimat, wspierający kiełkowanie i rozwój siewek.
Przeczytaj również... Jakie warzywa i kwiaty można siać w lutym? Co siać w lutym?
Najpopularniejsze wczesne warzywa
Aby uzyskać zadowalające plony, powinno się wybierać nasiona odmian wczesnych. Są to odmiany o zwiększonej odporności na niskie temperatury i o skróconym okresie wegetacji, dzięki czemu pierwsze zbiory można przeprowadzić już późną wiosną lub wczesnym latem.
Rzodkiewka
Rzodkiewka jest najpopularniejszym warzywem przedplonowym. Jej nasiona zaczynają kiełkować nawet w temperaturze 3o Celsjusza, siewki wytrzymują przymrozki do -4o, a okres wegetacyjny jest bardzo krótki – w przypadku szybko rosnących odmian, plony można zbierać nawet po 25 dniach. Wczesne odmiany rzodkiewek są zwykle bardziej delikatne w smaku niż późniejsze gatunki i w przeciwieństwie do roślin sadzonych później, ryzyko wytworzenia pędów kwiatostanowych jest znacznie niższe. Do odmian najbardziej polecanych na wczesny siew należą:
Stanowisko pod uprawę rzodkiewki powinno być dostatecznie jasne, o glebie wilgotnej i średnio zwięzłej. Nasiona wysiewa się w zagonach, w rzędy co 15-25 cm, na głębokość 1 cm w przypadku odmian kulistych lub 1,5-2 cm dla odmian półdługich i długich. Ze względu na duże zapotrzebowanie na wodę, nie można zapomnieć o częstym podlewaniu. Gdy siewki wytworzą po 1-2 liście właściwe, rzodkiewkę należy przerwać, pozostawiając po 1-1,5 cm odległości pomiędzy roślinami. Przerywkę można powtórzyć przed zbiorem, pozostawiając odstęp 2 do 3 cm.
Sałata
Sałata może być uprawiana zarówno w formie przedplonu jak i na poplon. Jest to zdecydowanie jedna z najpopularniejszych nowalijek. Najlepszą metodą sięwu jest wysiew do rozsadników w lutym i wysadzanie na docelowe miejsce od połowy kwietnia, gdy siewki wytworzą po 3 – 5 liści. Młode sałaty źle znoszą bowiem temperatury poniżej 5o Celsjusza. Najlepsze odmiany wczesne sałaty to:
Sałatę najlepiej wysiać w rzędach co 20-30 cm (dla sałaty masłowej) i 45-50 cm (w przypadku sałaty kruchej). Najściślejsze główki sałata wytwarza zwykle w temperaturze 12 – 14o. Przy wysiewie bezpośrednio do gruntu, należy przerwać siewki w momencie, gdy wytworzą one po 2-3 liście właściwe, zostawiając między nimi przerwy rzędy 20-25 cm dla sałaty masłowej i 30-35 dla kruchej.
Szpinak
Szpinak zyskuje ostatnio na popularności, zwłaszcza wśród wielbicieli zdrowego jedzenia. Dlatego warto rozważyć jego uprawę w przydomowym ogródku. Ma dosyć krótki okres wegetacyjny, wynoszący 40-50 dni, nasiona kiełkują już w temperaturze 2-3oC, a młode siewki dość dobrze znoszą nawet kilkustopniowe przymrozki. Z tego powodu można wysiewać go wprost do gruntu już od przełomu marca i kwietnia. Najbardziej polecanymi odmianami wczesnymi szpinaku są:
Szpinak preferuje raczej lżejsze gleby, o zwiększonej pojemności wodnej i szybko nagrzewające się wiosną. Nasiona należy wysiać w rzędach do 20 cm, z zachowanie odstępów w rzędzie 1,5-2 cm. Zbiór można rozpocząć w momencie, gdy roślina wytworzy 6-7 liści.
Kalarepa
To również warzywo o krótkim okresie wegetacji. Na wczesny zbiór najlepiej uprawiać ją z rozsady, której produkcja trwa od 4 do 6 tygodni. Do gruntu wysadzana w kwietniu, gdy temperatura będzie stale powyżej 5oC. Jeśli temperatura będzie utrzymywała się dłużej poniżej tego poziomu, roślina może ulegnąć jarowizacji i zacznie wytwarzać pędy nasienne. Najczęściej do wczesnego siewu wybierane są odmiany białe, rosnące szybciej:
- Delikateß weißer
- Korist
- Wiedeńska Biała
- Timpana
- Giant
Kalarepa nie jest rośliną o wysokich wymaganiach, jednak najlepsze plony można osiągnąć na glebach próchniczych, wilgotnych i żyznych. Nasiona wysiewa się w rzędach co 30 cm i 20 cm odległościach w rzędzie.
Marchew
Na zbiór pęczkowy marchew wysiewać można już po 20 marca. Raczej nie prowadzi się rozsady, nasiona wysiewa się bezpośrednio do gruntu. Najszybciej rosnącą marchew można zebrać już po 80 dniach od siewu. Odmiany te świetnie radzą sobie już w temperaturze wyższej niż 5oC, chociaż korzenie najlepiej wykształcają się w przedziale 15-21oC. Do najszybciej rosnących odmian marchwi, polecanych do wczesnego siewu należą:
- Ambrosia
- Baltimore
- Romance F1
- Flyaway F1
- Musico
- Lange Rote Stumple Ohne Herz
Marchew lubi gleby lekkie i przepuszczalne, dobrze spulchnione i zasobne w próchnicę. Wysiew do rzędów o rozstawie 30 cm, na głębokość 1-2 cm, w zależności od zwięzłości gleby. W okresie wschodu i intensywnego wzrostu marchew źle znosi przesuszenie, dlatego należy pamiętać o regularnym podlewaniu zagonu.
Koniec marca to dobry czas na posianie również innych, mniej popularnych warzyw, takich jak czosnek, groszek, bób czy cebula dymka.