To nie jesień jest tym najlepszym momentem, gdy dokonujemy zasadniczych cięć drzew i krzewów, lepiej jest robić to w chwili ich spoczynku, czyli wczesna wiosna. Tym niemniej są drzewa i krzewy, które późnym latem i jesienią koniecznie należy przyciąć. Należy zrobić to umiejętnie, by do zimy zdążyły się zregenerować.
Gdy dokonujemy jesiennych cięć, należy stosować się do kilku prostych zasad:
- dobrze jest przycinać rośliny we wrześniu (większość), do zimy zdążą się jeszcze zregenerować
- wybieramy dzień ciepły, pochmurny, ale nie może padać
- nie przycinamy roślin wrażliwych i wolno rosnących, np. różaneczników, azalii ogrodowych, wawrzynka wilczełyko
- nie przycinamy tych drzewek i krzewów, które przycinane są zaraz po kwitnieniu, gdyż mają już zawiązane pączki, np. kaliny, krzewuszki czy forsycji
- nie przycinamy krzewów zimozielonych, młode pędy nie zdążą już zdrewnieć do zimy i ulegną przemarznięciu
- wszystkie rany powstałe w wyniku cięć powinny zostać zabezpieczone maścią ogrodniczą zawierającą środek grzybobójczy
Przycinanie drzew i krzewów to dla większości tych roślin zabieg niezbędny. Pozwala im to obficie kwitnąć i owocować a także zachować pożądany przez nas pokrój. Ma to również ogromny wpływ na kondycję roślin i jest ochroną przed chorobami, szczególnie grzybowymi oraz szkodnikami. Generalnie jesienią nie przycina się roślin zbyt intensywnie, gdyż zbyt mocno narusza to ich tkanki, co przed zima grozi późniejszym przemarznięciem. Tym niemniej niektóre drzewa i krzewy cięć potrzebują.
Drzewa i krzewy nowo posadzone
Jesień może nie jest najlepszym momentem na cięcia, ale znakomitym by drzewka i krzewy sadzić i właśnie te świeżo posadzone, powinny zostać przycięte. Rośliny nie powinny się bowiem tuż po posadzeniu skupiać na żywieniu wybujałych pędów czy liści a na rozbudowie przed zimą systemu korzeniowego i wytworzeniu jak największej ilości pąków. Mowa tu o drzewach i krzewach, które pozbywają się na zimę liści.
Natomiast w żadnym wypadku nie przycina się drzew i krzewów iglastych. Tym do zimy nie zdążyłyby zdrewnieć młode odrosty, rośliny przemarzłyby i uschły.
Zanim jednak zabierzemy się za cięcia, dobrze jest zapoznać się z ich zasadami dotyczącymi poszczególnych gatunków, gdyż nie wszystkie rośliny tnie się tak samo. Krzewy np. przycina się dość radykalnie, drzewka natomiast już niekoniecznie.
Krzewy i drzewa owocowe przycinane jesienią
- późne maliny (np. Polka) – cięcia przy samej ziemi zaraz po zakończeniu ich owocowania. Optymalny termin to październik/listopad
- gdy opadną liście przycina się maliny letnie, jeżyny i malinojeżyny. Ale tu uwaga! Przycina się tylko te pędy, które w aktualnym sezonie wydały owoce. Łatwo je poznać, na końcach są szypułki. Pędy młode można tylko delikatnie skrócić, obcinając końcówki
- czarna porzeczka – ale tylko wówczas, gdy ma już powyżej lat czterech. Wycina się bowiem właśnie te stare pędy, prześwietlając krzew i robiąc miejsce na nowe. W tym wypadku również można nieznacznie skrócić końcówki pędom młodym
- leszczyna – powinna być przycinana w listopadzie, gdyż najbardziej wartościowe i najsmaczniejsze owoce rodzą się na pędach tegorocznych. Usunąć należy pędy krzyżujące się by krzew przerzedzić, ale również pędy chore, uszkodzone czy słabe. Poprawiamy tym samym kondycję i wygląd leszczyny
- orzech włoski – tu zabiegi wykonuje się pod koniec września, koniecznym jest prześwietlenie drzewka i wycięcie pędów krzyżujących się. Co prawda część pędów będzie miała jeszcze owoce, ale trudno. Orzecha nie wolno ciąć wiosną, gdyż wiąże się to z utratą dużej ilości soków, co może za bardzo go osłabić ani zimą, na pewno bowiem przemarznie.
Cięcia sanitarne i odmładzające
Listopad to dobry moment na przegląd drzewek i krzewów i sprawdzenie czy nie ma pędów porażonych chorobami czy też uszkodzonych przez szkodniki. Chodzi o krzewy starsze niż 3-4 lata. Usuwamy te chore, uszkodzone, przerastające do środka drzewa lub krzewu. Usuwamy również pędy stare, omszone by zrobić miejsce na nowe. Takie cięcie przeprowadzamy u dereni, krzewuszki, porzeczki ozdobnej czy jaśminowców.
Po intensywnym wiosennym cięciu drzew owocowych naturalnym jest wypuszczanie przez nie dużej ilości pionowych przyrostów, które nazywa się wilkami. Latem i jesienią konieczne jest ich wycinanie, poprawi to proces dojrzewania owoców.
Pamiętać należy, że każde cięcie zakończyć powinno się zabezpieczeniem ran maścią ogrodniczą zawierającą środek grzybobójczy, miesiące jesienne bywają jeszcze na tyle cieple, że bez problemu w miejsca po cięciach wdać się może choroba grzybowa.
