Wiele osób uważa, że kaktusy są idealnymi roślinami doniczkowymi dla osób zapracowanych, które nie mają dużo czasu na ich pielęgnacje. Oczywiście, jest w tym trochę racji. Przede wszystkim przekonanie to związane jest z tym, iż nie trzeba ich zbyt często podlewać. Jednak, aby nasze rośliny pięknie się rozwijały należy stosować także inne zabiegi pielęgnacyjne. Jakie? O tym kilka słów poniżej.
Pochodzenie kaktusów
Rośliny z rodzaju kaktusowatych pochodzą z Ameryki Południowej oraz Ameryki Północnej. Co ciekawe, w warunkach naturalnych rozwijają się również w Afryce, na Madagaskarze oraz Sri Lance. Naukowcy szacują, że można wyróżnić nawet do dwóch tysięcy ich gatunków. W związku z tym trudno opisać standardowy okaz. Kaktusy mają różne wysokości (nawet do piętnastu metrów) i kształty. W warunkach domowych ciężko jednak spotkać tak gigantyczne okazy. Doskonale rozwijają się w warunkach górskich i pustynnych oraz w lasach deszczowych! Nie przeszkadzają im duże wahania temperatur.
Kaktusy są roślinami wieloletnimi – niektóre okazy są w stanie przeżyć nawet trzysta lat. Posiadają także tkankę wodną, która umożliwia im przetrwanie długotrwałej suszy. Jako ciekawostkę warto wspomnieć, że niektóre owoce kaktusów są jadalne (na przykład opuncja figowa).
Uprawa i nawożenie kaktusów
Kaktusy są roślinami dosyć łatwymi w uprawie. Większość gatunków najlepiej rozwija się w miejscach dobrze nasłonecznionych. W mieszkaniach i domach najlepsze stanowiska do uprawy kaktusów to południowe parapety okienne. Nie mają one specjalnych wymagań glebowych, jednak najlepiej zakupić specjalistyczne podłoże do kaktusów i sukulentów. Będziemy wtedy mieli pewność, że zapewnimy im jak najlepsze warunki rozwoju. Jeśli zdecydujemy się na samodzielne skomponowanie mieszanki glebowej należy zwracać uwagę, aby gleba była przepuszczalna i nie zatrzymywała wody. Stagnująca woda w strefie korzeniowej może skutkować zagniwaniem części podziemnej.
Aby rośliny dobrze się rozwijały należy je także nawozić. Warto wybierać nawozy, które przeznaczone są do pielęgnacji kaktusów oraz sukulentów. Dedykowane preparaty do tych grup roślin będą miały w swoim składzie odpowiednie proporcje marko i mikroelementów niezbędne do prawidłowego zasilania. W tej czynności także potrzebny jest umiar, nawożenie kaktusów nie wykonuje się częściej niż 2-3 razy w sezonie. Ostateczna ilość zależna jest od rodzaju nawozu oraz zleceń producenta w tej kwestii.
Kaktusy będą wymagały także regularnego przesadzania do świeżej ziemi. W zależności od gatunku jaki uprawiamy oraz szybkości wzrostu rośliny te przesadza się średnio co 2-3 lata. Za każdym razem warto wymienić również doniczkę na większą aby korzenie mogły się rozrastać i stymulować do wzrostu także część nadziemną. Warto pamiętać, że w roku przesadzania kaktusów nie wykonuje się pierwszego wiosennego nawożenia, ponieważ rośliny dostają solidną dawkę składników odżywczych ze świeżego podłoża.
W okresie jesienno-zimowym kaktusy wymagają przejścia tzw. okresu spoczynku. W tym czasie należy zapewnić roślinom chłodniejsze niż dotychczas pomieszczenie, o temperaturze około 16-18C. Podczas odpoczynku kaktusów praktycznie się nie powinno podlewać lub robić to naprawdę oszczędnie i bardzo rzadko. Tylko wtedy gdy wykazują mocne przesuszenie – marszczenie się liści lub pędów.
Choroby i szkodniki kaktusów
Kaktusy są roślinami dosyć odpornymi na choroby i szkodniki. W naszym klimacie nie posiadają naturalnych wrogów, a grzyby i bakterie chorobotwórcze mają niezwykle trudny dostęp do penetracji ich tkanek. Jednak dość często zapadają one na choroby fizjologiczne, które związane są z niewłaściwą ich uprawą, np. zbyt częstym podlewaniem lub zasoleniem podłoża. W takim przypadkach kaktusy udaje się odratować.
Bardzo niebezpieczne dla kaktusów jest przemrożenie roślin. Zazwyczaj są już wtedy nie do odratowania. Spadek temperatury do poniżej 10C może skutkować powolnym zamieraniem tkanek i w konsekwencji całkowitej śmierci rośliny.
Kaktusy mogą zapadać na choroby bakteryjne i wirusowe, a przede wszystkim na:
- Szara pleśń - ta choroba jest zmorą wielu gatunków roślin, nie tylko kaktusów. Jej objawy są dość łatwe do zdiagnozowana, gdyż kaktus pokrywa się ciemnymi plamami z popielatym nalotem. Może występować w każdym stadium rozwoju rośliny. Konieczne jest wtedy zastosowanie specjalistycznych środków grzybobójczych.
- Fytoftoroza - choroba prowadzi do obumarcia rośliny poprzez rozszerzanie się na jej powierzchni brązowych plam. Części kaktusa, które porażone są fytoftorozą nie można już odratować. Należy je odciąć od reszty rośliny, zaś samą roślinę opryskać środkiem ochronnym.
- Sucha zgnilizna - zazwyczaj atakuje młode kaktusy, na których pojawiają się żółte plamy. Z czasem brązowieją i rozprzestrzeniają się na całą roślinę. Zgniłe części należy usunąć, a na pozostałe zastosować środek grzybobójczy.
- Plamistość pędów - choroba przejawia się występowaniem na roślinie jasnych i rozprzestrzeniających się plam. Jeżeli jest to wczesne stadium choroby kaktusa da się uratować stosując specjalne preparaty. W przypadku bardziej zaawansowanego stadium rośliny nie uda się już uratować.
Zobacz przydatne produkty do uprawy i pielęgnacji kaktusów
