Perz - najgorszy chwast w ogrodzie? Jak się go pozbyć?

Perz to chwast doskonale znany ogrodnikom. Zdaje się, że przychodzi znikąd, by po kilku dniach przejąć w posiadanie rabaty i grządki. Rozrasta się błyskawicznie i trudno się go pozbyć. Jednak nie jest to niemożliwe. Jak usunąć perz z ogrodu?

Krótka charakterystyka perzu

Perz właściwy (Elymus repens) to bylina z rodziny wiechlinowatych. Jej źdźbła mogą osiągać od 20 do nawet 150 cm długości. Dodatkowo brzegi ździebeł są dosyć ostre, co powoduje, że nie tylko nieprzyjemnie się po nich chodzi, ale podczas jego wyrywania łatwo o uszkodzenia skóry dłoni.

Jest on również niezwykle odporny nawet na najbardziej niesprzyjające warunki środowiskowe, rośnie niemal wszędzie i bardzo szybko się rozprzestrzenia – nie tylko przez nasiona, ale również za pomocą podziemnych kłączy. To właśnie te kłącza sprawiają, że perz jest tak trudny do usunięcia. Wystarczy niewielki kawałek korzenia pozostawionego w ziemi, by perz odrodził się i zaczął znów rozwijać.

Są jednak pewne sposoby na to, by usunąć z ogrodu nieproszonego gościa.

Naturalne sposoby na perz

Perz to mocny przeciwnik.Nie oznacza to jednak, że walka z nim z góry skazana jest na porażkę. Jak wygonić perz z ogrodu?

1. Wiosenne odchwaszczanie

Pierwszym sposobem na znaczne ograniczenie aktywności perzu jest porządne przekopanie i odchwaszczenie grządek wiosną. Perz tworzy rozłogi na głębokości 10-15 cm pod powierzchnią gleby. Stąd warto porządnie przekopać rabaty, usuwając wszelkie korzenie i korzonki, zwracając uwagę na najmniejsze nawet fragmenty.

Można przekopać podłoże głębiej, zakopując przy okazji rozdrobnione kłącza na głębokości około 30 cm. To sprawi, że zostaną one zduszone, a osłabione korzenie nie będą w stanie wypuścić nowych liści.

Ręczne wybieranie korzeni to żmudna praca, zwłaszcza przy większych areałach. Można jednak wspomóc się glebogryzarką, która nie tylko spulchni glebę, ale wydostanie kłącza perzu na zewnątrz, co znacznie ułatwi ich zbieranie.

2. Jesienne okrywanie

Pozostawienie gołej gleby na całą jesień, zimę i przedwiośnie to zaproszenie dla chwastów, z którego perz chętnie skorzysta. Dlatego po zakończeniu jesiennych upraw warto glebę skopać i przykryć grubą, nieprzepuszczalną folią lub plandeką. Bez dostępu światła i wody nie ma szans na to, żeby na okrytej powierzchni coś wyrosło. Dodatkowo, pod takim okryciem wymrą nawet już istniejące skupiska perzu, jeśli zostanie ono pozostawione na miejscu co najmniej przez 1,5 roku.

3. Ściółkowanie

Ściółkowanie gleby do świetny sposób na chwasty i sprawdza się także w przypadku perzu. Można w tym celu użyć zarówno kory, słomy czy innych naturalnych materiałów lub podłożyć maty kokosowe, agrowłókninę czy folie ściółkujące. Odpowiednio rozłożona warstwa ściółki nie dopuści światła słonecznego do powierzchni gleby, co skutecznie uniemożliwia rozwój chwastów.

4. Naturalne opryski

Zanim podejmiemy walkę chemiczną z perzem, stosując gotowe środki odchwaszczające, można wykonać oprysk z octu. To zdecydowanie bardziej ekologiczny sposób, który nie zaszkodzi glebie i nie pozostawi w niej trujących substancji. W tym celu należy przygotować ciecz roboczą w proporcji 2 części octu na 1 część wody. Tak przygotowaną mieszaniną należy spryskać niechciane chwasty. Najlepiej robić to w słoneczne dni, co dodatkowo wypali i osłabi źdźbła perzu.

Trzeba jednak uważać, by nie prysnąć na rosnące w pobliżu rośliny ozdobne lub uprawne, ponieważ oprysk może im zaszkodzić.

5. Środki chwastobójcze

W sklepach ogrodniczych można znaleźć wiele środków chwastobójczych, które doskonale poradzą sobie z perzem. Trzeba jednak ostrożnie wybrać preparat, uzależniając wybór od tego, czy wokół rosną inne rośliny i jeśli tak, to jakie. Wyróżniamy dwa typy środków skuteczne wobec perzu:

• herbicydy selektywne, przeciwko roślinom jednoliściennym – to środki zwalczające wszystkie rośliny jednoliścienne, takie jak perz i różne gatunki traw (Agil-S 100 EC, Fusilade Forte 150 EC). Zwykle oparte są o substancje chemiczne z grupy arylofenoksykwasów, które skutecznie zwalczają chwasty jednoliścienne, nie czynią krzywdy dwuliściennym roślinom uprawnym.  Dlatego można stosować je na już istniejących uprawach lub w ogródkach warzywnych w okresie wegetacji. Uwaga! Nie wolno stosować ich na trawnikach, ponieważ zniszczą również rosnącą wokół murawę;
  
  
• herbicydy totalne (nieselektywne) – do zwalczania wszystkich chwastów, zarówno jedno, jak i dwuliściennych. To rozwiązanie dobre na te fragmenty ogrodu, na których uprawa w sezonie została zakończona lub jeszcze się nie zaczęła. Znaczna część herbicydów totalnych oparta jest o glifosat (Roundup, Sprinter 350 SL), jednak coraz częściej można znaleźć skuteczne środki, które nie go nie zawierają, a zamiast glifosatu zastosowane są bezpieczniejsze substancje (np. Effect 24H od Target lub AntyChwast Total marki Substral, zawierające kwas pelargonowy).

W zależności od użytego środka, należy przestrzegać odpowiedniego okresu karencji, zarówno co do siewu, jak i wchodzenia na pryskany teren.

Perz na trawniku

Jeśli perz pojawi się na trawniku, możliwości działania są ograniczone, ze względu na bliskość roślin jednoliściennych (traw). To wyklucza zastosowanie herbicydów. Jednak, można pozbyć się perzu także z murawy. Aby to osiągnąć, należy jak najczęściej kosić trawnik i regularnie, obficie podlewać – nawet dwa razy dziennie. Perz nie lubi bowiem ani przesadnej wilgoci, ani zbyt dużej ilości promieni słonecznych. Dlatego takie zabiegi znacznie spowolnią jego rozwój i sprawią, że nie będzie on widoczny na murawie.

Jesienią natomiast warto wyrwać perz przy pomocy wideł, usuwając każdy fragment korzeni, a następnie dosiać trawę w powstałej luce.

Perz słusznie uznany jest za najbardziej kłopotliwy i inwazyjny chwast. Na szczęście istnieje szereg metod na to, by skutecznie pozbyć się go z ogrodu i cieszyć się uprawą bez chwastów i perzu.