Podwyższone grządki - łatwiejsza uprawa warzyw

Popularność podwyższonych grządek, zwanych również warzywnikami w skrzyniach w ostatnich latach systematycznie rośnie. W coraz większej ilości ogrodów warzywnych można spotkać ciekawe, geometryczne konstrukcje, w których rosną najróżniejsze warzywa. Co sprawia, że podwyższone grządki zdobywają coraz większą rzeszę wielbicieli? Czy rzeczywiście w ogrodnictwie amatorskim skrzynie do uprawy warzyw zmieniają tak wiele?

Spis treści:

Sprawdź powiązane kategorie:

Nasiona i rośliny	Narzędzia	Podłoża

Grządki podwyższone – czym są?

Są to, najprościej mówiąc skrzynie, w których uprawia się warzywa, zioła i kwiaty. Mogą być wykonane z różnych materiałów, jednak łączy je jedna wspólna cecha: powierzchnia podłoża znajduje się kilkanaście lub kilkadziesiąt centymetrów ponad gruntem. To sprawia, że praca przy takiej grządce jest dużo wygodniejsza i nie wymaga "wędrowania" na kolanach, jak ma to miejsce w przypadku warzywnika w gruncie.

Grządki podwyższone – najlepsze materiały

Wybór odpowiedniego materiału do budowy grządek podwyższonych ma ogromne znaczenie dla ich trwałości, wyglądu i funkcjonalności. Oto najpopularniejsze opcje:

Drewno – to klasyczny wybór, który doskonale wpisuje się w naturalny charakter ogrodu. Najczęściej stosuje się gatunki odporne na wilgoć i szkodniki, takie jak modrzew, dąb czy akacja. Drewniane grządki są łatwe w budowie, ale wymagają regularnej konserwacji, np. impregnacji.

Beton – grządki z betonu są niezwykle trwałe i odporne na warunki atmosferyczne. Idealnie sprawdzają się w nowoczesnych ogrodach. Choć ich wykonanie jest bardziej pracochłonne, w zamian otrzymujemy solidną konstrukcję na długie lata.

Kompozyt – kompozyt to nowoczesny materiał, łączący włókna drzewne i tworzywa sztuczne. Jest odporny na wilgoć, pleśń i szkodniki, a jednocześnie wygląda naturalnie. Grządki kompozytowe nie wymagają konserwacji i są bardzo trwałe.

Wiklina – wiklinowe grządki nadają ogrodowi rustykalnego uroku. Są lekkie i łatwe do wykonania, choć ich trwałość jest mniejsza niż w przypadku innych materiałów. Idealnie sprawdzają się w ogrodach naturalistycznych i jako tymczasowe rozwiązanie.

Kamień – grządki wykonane z kamienia są wyjątkowo trwałe i efektowne. Naturalne kamienie lub łupki tworzą solidne konstrukcje, które znakomicie komponują się z otoczeniem. Wymagają jednak więcej pracy przy budowie i odpowiedniego przygotowania terenu.

Cegła –  ceglane grządki są estetyczne, stabilne i odporne na zmienne warunki pogodowe. Można je łatwo dopasować do stylu tradycyjnych ogrodów. Budowa wymaga jednak nieco doświadczenia i solidnego fundamentu.

Jaki materiał na grządki podwyższone wybrać?

Jeśli szukasz naturalnego wyglądu i łatwości wykonania, drewno lub wiklina będą najlepszym wyborem.

• drewno sprawdzi się, gdy zależy Ci na bardziej trwałej konstrukcji, choć wymaga regularnej impregnacji,
• wiklina jest idealna do lekkich, rustykalnych aranżacji, jednak jej trwałość jest ograniczona i najlepiej sprawdza się w krótkoterminowych projektach.

Natomiast jeśli priorytetem jest maksymalna trwałość i odporność na warunki atmosferyczne, lepszym wyborem będą beton lub kamień.

• beton wprowadzi nowoczesny charakter, choć jego budowa wymaga więcej wysiłku,
• kamień natomiast świetnie wpisuje się w naturalistyczne ogrody i zapewnia niemal niezniszczalną konstrukcję.

Warto dostosować wybór materiału nie tylko do stylu ogrodu, ale także do swoich możliwości wykonawczych i planowanej długości użytkowania grządek.

Zalety podwyższonych grządek

Każdy z nas dostrzeże w tym rozwiązaniu trochę inne zalety. Dla jednych jest to komfort, dla innych możliwość poszerzenia upraw o gatunki wymagające żyznego podłoża. Można jednak śmiało podsumować te wszystkie cechy, które sprawiają, że grządki podwyższone zyskują coraz większą populatność.

Dlaczego warto wybrać grządki podwyższone?

• ułatwienie dostępu - podwyższone grządki mogą mieć różną wysokość. Warzywa można uprawiać tuż nad poziomem gruntu lub na wysokości stołu. Taka dowolność sprawia, że prace ogrodowe są łatwiejsze, nie wymagają ciągłego schylania się, dzięki czemu oszczędzają zarówno plecy jak i kolana. Dzięki temu podwyższone grządki są świetną opcją dla osób starszych, które uwielbiają prace w ogrodzie, ale musiały zrezygnować z uprawy warzyw ze względu na problemy z aparatem ruchu,
• mniejsze zachwaszczenie - na podwyższonej grządce występuje zdecydowanie mniej chwastów, ponieważ nawet przy grządkach zbudowanych wprost na glebie można z łatwością oddzielić podłoże w skrzynce od gruntu za pomocą folii lub agrowłókniny
• brak szkodników glebowych - odpowiednio przygotowane dno podwyższonych grządek powstrzyma nie tylko chwasty, ale również takie szkodniki jak krety czy nornice, a także larwy i czerwie migrujące w gruncie.
• wzbogacanie podłoża - podwyższone grządki umożliwiają uprawę warzyw nawet na bardzo jałowych glebach. Co więcej, w przypadku roślin o specjalnych potrzebach z łatwością można spełnić ich wymagania glebowe, przygotowując podwyższoną grządkę z konkretnym, dedykowanym podłożem dla danego gatunku. Umożliwia to uprawę roślin, których hodowla wcześniej nie przynosiła efektów lub była niemożliwa ze względu na nieodpowiednie parametry gleby w ogrodzie
• oszczędność miejsca - podwyższoną grządkę można z łatwością zainstalować na balkonie lub tarasie, dzięki czemu możliwa jest uprawa ulubionych warzyw nawet tam, gdzie nie ma dostępu do fragmentu ogródka
• łatwość wykonania - podwyższoną grządkę można kupić gotową w sklepie lub wykonać z łatwością samodzielnie. Do budowy podwyższonych grządek mogą posłużyć przeróżne materiały - od gałęzi, przez deski, skrzynki drewniane, palety, a nawet zużyte opony, drewniane beczki, kostka brukowa i wszystko inne co pozwoli na podwyższenie części gruntu
• estetyka - proste geometryczne formy w warzywniku, oddzielające kolejne rabaty od siebie wyglądają bardzo estetycznie i sprawiają, że ogród warzywny wygląda na uporządkowany. Sadząc odpowiednie rośliny, możemy za ich pomocą uzyskać ciekawą koncepcję estetyczną, co również doda szyku warzywnikowi. Z kolei na balkonie podwyższoną grządkę można przygotować również w sposób, który będzie znacznie bardziej estetyczny niż uprawa warzyw w skrzynkach.

Sprawdź też artykuł: Terminarz siewu warzyw

Podwyższone grządki nie są jednak pozbawione wad - w lecie ziemia w nich nagrzewa się i przesycha szybciej, dlatego trzeba je regularnie podlewać. Jednak i w tym przypadku można znaleźć rozwiązanie - na przykład przez dosypanie do podłoża hydrożelu lub ściółkowanie powierzchni gleby agrowłókniną, słomą lub inną materią zabezpieczającą podłoże przed wysychaniem.

Jak wykonać własną podwyższoną grządkę?

Podwyższone grządki mogą mieć różne kształty i wymiary. Warto jednak pamiętać, żeby w najszerszym miejscu nie miała więcej niż 1,8 m, ponieważ w innym wypadku dosięgnięcie do jej środka może być problematyczne.

Można ją zbudować w zasadzie ze wszystkiego – zewnętrzna rama może być wykonana z gałęzi, desek, betonowych elementów lub czegokolwiek innego co będzie na tyle stabilne, aby utrzymać wewnątrz ziemię.

Jeśli grządkę instalujemy bezpośrednio na ziemi, warto jej dno wyłożyć agrowłókniną lub ponakłuwaną folią, które zatrzymają wyrastanie chwastów. Dobrym pomysłem jest również zainstalowanie drobnej metalowej siatki, która powstrzyma krety, nornice i inne gryzonie przed podgryzaniem korzeni roślin. Następnie warto ułożyć warstwę, która będzie zatrzymywała wodę, może to być warstwa kartonów lub słomy, dzięki której podlewanie nie będzie musiało być aż tak regularne.

W następnej kolejności można rozłożyć resztki roślinne lub kompost. Skoszona trawa świetnie się sprawdzi jako dodatkowa warstwa nawożąca, jednak warto zadbać o to, by nie zawierała nasion traw, w innym przypadku nasiona wykiełkują i zachwaszczą grządkę.

Następnie wysypujemy grubą warstwę ziemi, pamiętając o tym, że warzywa korzeniowe, takie jak marchew, buraki czy pietruszka będą wymagały znacznie grubszej warstwy podłoża niż na przykład sałata, fasola czy ogórki.

Jeśli jest to możliwe, warto przygotować podwyższone grządki jesienią i przed nadejściem przymrozków przekopać ziemię z odpowiednią porcją obornika. Jeśli jednak nie ma takiej możliwości i przygotowujemy grządki na wiosnę, warto wymieszać podłoże z granulowanym nawozem. Zwłaszcza jeśli w naszej grządce nie ma warstwy kompostu. Innym dobrym pomysłem jest wymieszanie podłoża z niewielką dawką ogrodniczego hydrożelu, dzięki czemu można zyskać dodatkowy rezerwuar wody na okres suszy lub wakacyjnych wyjazdów.

Podwyższone grządki zdobywają serca i ogrody zarówno wszystkich amatorów ogrodnictwa. Nic w tym dziwnego, skoro są wydajne, proste i wcale niedrogie, a możliwość wybrania dowolnego rozmiaru sprawia, że sprawdzą się zarówno w ogrodzie, jak i na tarasie lub balkonie i zapewnią świeże warzywa przez cały sezon!