Rdza gruszowo-jałowcowa - jak rozpoznać i zwalczać?
Rdza jałowca jest chorobą, którą wywołują różne gatunki grzybów z rodzaju Gymnosporangium. Jest charakterystyczna ze względu na pojawiające się na roślinach rdzawe plamy lub wyrośla i dlatego, że jest chorobą dwudomową. Oznacza to, że do pełnego rozwoju potrzebuje dwóch różnych żywicielskich roślin. W tym wypadku swój żywot rdza rozpoczyna na jałowcach by rozwój kontynuować już głównie na gruszach (ale również jarzębinach, głogu lub pigwie). Stąd jej nazwa – rdza gruszowo-jałowcowa. Objawy chorobowe na jałowcu to powstanie na pędach zgrubień oraz galaretowatych, pomarańczowych wyrośli. Choroba niezwykle groźna, gdyż ma zdolność przenoszenia się w szybkim tempie na znaczne odległości.
Rdza na jałowcu
Choroba na jałowcu zaczyna być widoczna już wiosną. Pojawiają się na pędach galaretowate, pomarańczowe zawiesiny wywoływane przez grzyb Gymnosporangium sabinae. Jeśli panuje wysoka wilgotność powietrza, to szybko zaczynają być widoczne skupiska zarodników. Ponieważ mają zdolność przenoszenia z wiatrem nawet do kilkuset metrów, szybko porażają młode liście gruszy by, latem ponownie wniknąć w igły i pędy jałowców, przez co igły zaczynają żółknąć i zamierać. Z czasem to samo czeka pędy, najpierw kora na nich pęka a z czasem zaczynają obumierać.
Rdza na gruszy
W przypadku gruszy choroba objawia się na liściach w postaci żółtych początkowo plam, które z czasem czerwienieją a w ich obrębie pojawiają się dodatkowo czarne owocniki grzyba. Z czasem na spodzie liści uwidaczniają się żółtobrunatne lub brunatne, szorstkie plamy, która przeistaczają się w zwisające pomarańczowe wyrośla. Choroba jest dla gruszy bardzo groźna, może bowiem pozbawić dużej części plonów.
Rdza gruszowo-jałowcowa – jak zwalczać?
By nie dopuszczać do pojawienia się rdzy na gruszach, nie należy sadzić w ich pobliżu jałowców, chodzi tu głównie o jałowiec sabińskiego. Ale „w pobliżu” oznacza nawet pół kilometra, gdyż na taką odległość jest w stanie wiatr przenieść zarodniki grzyba. Niestety nie mamy wpływu na to, co sadzą nasi sąsiedzi. Jeśli rośliny rosną więc w swoim sąsiedztwie, a do tego wiosna jest mokra i wietrzna, to zapobieżenie chorobie jest w zasadzie niemożliwe.
Pozostają nam zatem opryski. Pierwszy powinien mieć miejsce już w kwietniu, gdy grusze znajdują się w tzw. fazie zielonego pąka i powinien być powtarzany co kilka dni. Jeśli na korze drzewek owocowych zauważymy pęknięcia, dobrze jest zabezpieczyć je maścią ogrodniczą, która zawiera substancje grzybobójcze. Dodatkowo można wzmocnić jej ochronę poprzez dodanie Miedzianu. Również na jałowcach można zastosować opryski, wczesnowiosenne w kwietniu a kolejny w lipcu.
Zarówno grusze jak i jałowce można systematycznie opryskiwać naturalnym ekstraktem ze skrzypu polnego lub preparatem Evasiol stworzonym na bazie takiego wyciągu. Jest on bogatym źródłem krzemu, który wzmacnia tkanki. Jeśli na pędach jałowca uwidocznią się charakterystyczne, pomarańczowe wyrośla, należy takie pędy usuwać i utylizować, a miejsca po cięciu zabezpieczyć maścią ogrodniczą.
Gdy pozbędziemy się już porażonych części roślin, czas na opryski. Dobrze jest stosować preparaty grzybobójcze naprzemiennie z tymi wzmacniającymi rośliny. O gnojówce ze skrzypu polnego było już wyżej, ale są również dostępne w sprzedaży gotowe preparaty wzmacniające na bazie naturalnym komponentów. Do takich należy Biosept Active, który mając działanie wzmacniające, uodparnia jednocześnie rośliny. Można go stosować przez cały okres wegetacyjny raz na 2 tygodnie.
Do walki z rdzą na jałowcu można zastosować Scorpion 325 SC, wykonując 2-3 opryski co 2 tygodnie. Oprysk by był skuteczny, musi zostać przeprowadzony bardzo starannie. Innym środkiem, również doskonałym w walce z rdzą jest Sparol Długo Działający.
W przypadku gruszy, niestety, wycofano z produkcji jedyny przeznaczony do tego preparat - Magnicur Gold. Oprysk interwencyjny można wykonać preparatem Score 250 EC, natomiast jest on skuteczny dopiero w temperaturze powyżej 12°C. Tutaj warto dodać również, że jego zastosowanie to maksymalnie 2 razy w sezonie aby nie doprowadzić do uodpornienia się patogenów na substancję aktywną. Pozostaje zatem oprysk ekstraktem ze skrzypu polnego, kilkukrotnie wiosną oraz jesienią. Na szczęście, jest to ekologiczny, naturalny środek i jego stosowanie jest bezpieczne dla ludzi, zwierząt i środowiska.
