Większość z nas nie wyobraża sobie bez ziemniaków prawdziwego, tradycyjnego obiadu. Z wody, w mundurkach, jako puree, pieczone, podsmażane, w postaci frytek lub placków - ziemniaki na stałe wpisały się w polskie menu. Mało kto zdaje sobie jednak sprawę z tego, że można własnoręcznie wyhodować pyszne ziemniaki i to przy minimalnym zużyciu przestrzeni. Wystarczy uprawiać ziemniaki w workach!
Ziemniaki w workach - nowy, stary trend!
Były czasy, gdy to ziemniakiem Polska stała. Jeszcze pod koniec lat 80. jedną z głównych czynności podczas wakacji u babci na wsi było zbieranie stonki z niekończących się ziemniaczanych pól. I chociaż trend na ziemniaki z worka w Polsce dopiero zaczyna się rozgaszczać, na świecie jest znany od wielu lat i bardzo popularny. We Francji i na Wyspach Brytyjskich uprawa ziemniaków w workach jest tak popularna, że w sklepach ogrodniczych można zakupić specjalne worki do takich upraw, z drzwiczkami na zamek lub zatrzaski, przez które można wyciągać ziemniaki bez konieczności przekopywania całej ziemi wewnątrz.
Co sprawia, że jest to metoda warta uwagi?
- workowa uprawa ziemniaków zajmuje minimalną ilość miejsca, dlatego można mieć własne ziemniaki nawet wtedy, gdy nie mamy dużego ogrodu albo nie mamy go wcale, bo worek czy duża donica spokojnie zmieszczą się na balkonie,
- uprawa jest wolna od szkodników,
- również popularne choroby ziemniaków raczej nie dotykają upraw workowych - mowa tutaj zarówno o zgniliźnie korzeni, jak i o zarazie ziemniaczanej,
- uprawa jest “mobilna” i w razie potrzeby worki można przestawić w inne miejsce,
- łatwe zbiory, eliminujące uszkodzenia bulw, które często zdarzają się podczas zbioru w uprawie gruntowej.
Ziemniaki w workach - od czego zacząć?
Podstawą uprawy jest odpowiedni worek. Może to być worek z tworzywa sztucznego - na przykład popularne worki z plecionki polipropylenowej, używane do transportu warzyw. Można również zastosować worki foliowe, jednak trzeba je dość gęsto ponakłuwać, żeby umożliwić odpływ wody i dostęp powietrza. Ważne jest to, żeby worki były jasnego koloru - czarne i ciemne worki mogą powodować przegrzanie podłoża i w efekcie zahamowanie wzrostu i choroby. W przypadku braku worka dobrze sprawdzi się drewniana skrzynka lub duża donica.
Będzie nam również potrzebna ziemia. Może to być ziemia uniwersalna - i jest to najlepsze rozwiązanie, bo jest ona stosunkowo tania, a będziemy potrzebować jej dość dużo, chociaż nie od razu. Można też kupić podłoże do warzyw. Nie warto pozyskiwać ziemi z własnego ogrodu, bo ryzykujemy w ten sposób, że wraz z ziemią przyniesiemy szkodniki, choroby i chwasty, dlatego lepiej kupić gotowe podłoże w sklepie ogrodniczym.
Sadzeniaki to już ostatnie, czego potrzebujemy. Wybieramy dorodne, nieuszkodzone bulwy z dobrze widocznymi zalążkami kiełków. W przypadku dużych bulw można przekroić je na połowę, tak aby na każdej części były widoczne zalążki. Własna uprawa ziemniaków pozwala na wybór ulubionej odmiany, zwłaszcza, gdy chodzi o rzadkie rodzaje, które nieczęsto można spotkać na półkach sklepów. Dodatkowo, wybierając odmiany o różnym czasie dojrzewania, w prosty sposób można zapewnić sobie ziemniaki przez cały sezon.
Workowa uprawa ziemniaków krok po kroku
Jak zatem zabrać się do założenia i prowadzenia workowej uprawy ziemniaków? Wystarczy wykonać następujące kroki:
- Na dno worka wysypujemy warstwę podłoża o grubości 15-20 cm, można dodatkowo dno wyłożyć warstwą drenażową z keramzytu lub żwiru, następnie zwijamy worek tak, by brzeg był tylko nieco wyższy niż poziom ziemi w worku.
- Przygotowane sadzeniaki układamy na ziemi w worku tak, by zalążki pędów były u góry, następnie przykrywamy cienką warstwą ziemi by zakryć bulwy.
- Na jeden worek przypada zwykle 3 do 4 ziemniaków.
- Całość podlewamy - najlepiej robić to wieczorem lub rano.
- W zależności od warunków atmosferycznych po około 14-21 dniach pojawią się pędy, mogą również pojawić się młode listki, a gdy tylko tak się stanie, przysypujemy znowu całość ziemią, aby ukryć je pod powierzchnią, a ścianki worka odwijamy tyle, ile potrzeba.
- Powyższy krok powtarzamy aż do napełnienia worka i dopiero wtedy pozwalamy pędom ulistniać się i rozwijać.
- Ziemniaki na balkonie mogą mieć również pewien walor estetyczny - liście ziemniaków mają ładną intensywną barwę, a drobne kwiaty mogą występować w kolorze białym, różowym lub fioletowym, w zależności od zasadzonej odmiany.
Według starej, rolniczej zasady ziemniaki nadają się do zbioru w 2-3 tygodnie po tym, jak liście rośliny zbrązowieją i uschną. W zależności od odmiany może to być późnym latem lub wczesną jesienią, jednak po zapełnieniu całego worka i pojawieniu się kwiatów, możemy powoli podbierać bulwy z samego dołu, które rosły na dłużej, pozwalając reszcie rośliny nadal się rozwijać.
Zbiór ziemniaków z uprawy workowej
Zdjęcia na ulotkach informacyjnych dołączonych do gotowych worków pod uprawę ziemniaków sugerują, że z 3 lub 4 sadzonek można otrzymać setki pysznych bulw. Chociaż w przypadku wielu odmian uprawa workowa przynosi większe plony niż w uprawa tej samej odmiany na gruncie, nie ma co liczyć na aż tak obfite plony, jak sugerują to marketingowcy.
Większy plon w uprawie workowej wynika przede wszystkim z faktu, że pęd podziemny jest zdecydowanie dłuższy, niż ma to miejsce w uprawie polowej, co osiąga się właśnie przez zasypywanie pędów nadziemnych ziemią, gdy tylko zaczną wystawać ponad podłoże.