Żurawina należy do rodziny rodziny wrzosowatych i jest rośliną wieloletnią. Jej owoce pojawiają się na krzewie na początku września, jednak do zbioru gotowe są dopiero późną jesienią. Dlaczego żurawina jest rośliną, którą warto posiadać w swoim ogrodzie?
Żurawina znana jest ze swych rozległych właściwości, korzystnie wpływających na nasze zdrowie. Doskonale wspomaga leczenie pęcherza moczowego, nerek oraz układu krążenia, jest źródłem witaminy C, żelaza, błonnika. Co więcej, zalicza się ją również do grupy naturalnych antybiotyków.
W Polsce naturalnie występującymi odmianami jest żurawina błotna i drobnoowocowa, natomiast rzadziej spotykaną jest żurawina wielkoowocowa, która wytwarza znacznie większe i smaczniejsze owoce, nadające się do spożycia także w formie surowej.
Uprawa i pielęgnacja żurawiny
Żurawinę sadzi się z wyrośniętych już sadzonek, które dzięki rozmnażaniu wegetatywnemu posiadają wszystkie pożądane cechy rośliny matecznej. Naturalnym obszarem jej występowania są bagna i lasy, więc idealne dla rośliny podłoże powinno być kwaśne (odczyn 3,2 – 4,5 pH), próchnicze, dobrze przepuszczalne oraz zawierające duże ilości wilgoci. Przed zasadzeniem rośliny, warto wymieszać ziemię z torfem.
Żurawina jest rośliną światłolubną, dlatego powinna być posadzona w miejscu ciepłym i dobrze oświetlonym. Bez wystarczającego nasłonecznienia, owoce rośliny nie będą mogły nabrać prawidłowego koloru.
Ze względu na bardzo płytki system korzeniowy należy pamiętać o regularnym podlewaniu rośliny, szczególnie w pierwszych latach jej uprawy. Idealna będzie deszczówka lub woda, która zdążyła odstać. Ściółkowanie korą lub trocinami pomoże w zachowaniu wilgoci, a także ograniczy rozwój niepożądanych chwastów wokół rośliny. Należy jednak pamiętać, aby ściółka nie zawierała nadmiernych ilości wapnia, ponieważ może to prowadzić do odkwaszania się gleby.
Ważnym zabiegiem w uprawie żurawiny jest przycinanie nadmiernie wyrastających pędów, które w zbyt dużej ilości mogą zmniejszyć owocowanie rośliny. Możemy wspomóc rozwój żurawiny, poprzez nawożenie jej specjalnym, wieloskładnikowym nawozem dla roślin kwasolubnych, który w swoim składzie zawiera azot, fosfor, potas, żelazo i miedź.
Sadzenie żurawiny
Najważniejsze jest odpowiednie przygotowanie podłoża, w którym chcemy posadzić krzew. Po wymieszaniu gleby z torfem oraz dokładnym odchwaszczeniu, przygotowujemy dołki o głębokości 15-20 cm oraz w rozstawie 20 x 20 cm i umieszczamy w nich sadzonki.
Choroby porażające żurawinę
Szara pleśń
Wywołuję ją grzyb Botrytis cinerea. Na liściach oraz pędach rośliny możemy zauważyć występowanie brunatnych plam. Choroba atakuje także owoce, które zaczynają gnić, a na ich powierzchni pojawia się biały nalot grzybni. Idealnymi warunkami do rozwoju choroby jest wysoka wilgotność powietrza. Infekcja prowadzi do zmniejszenia ilości oraz jakości plonów, a nawet do obumierania rośliny.
Szara pleśń najczęściej objawia się tuż przed zbiorem owoców, dlatego ważne aby preparat jakim będzie zwalczana miał jak najkrótszy okres karencji. Takim środkiem jest np. Magnicur One-Day. W przypadku pojawienia się szarej pleśni wcześniej, gdy owoce nie są jeszcze dojrzałe można sięgnąć po mocne fungicydy np. Topsin M 500 SC lub Switch 62,5 WG.
Antraknoza żurawiny
Charakterystyczne dla choroby są przebarwienia liści oraz występowanie drobnych plamek. Zainfekowane części rośliny zaczynają stopniowo obsychać. Aby skutecznie zwalczyć chorobę konieczna jest szybka interwencja odpowiednim preparatem, np. Signum 33 WG. Aby chronić przed antraknozą należy wykonać zapobiegawczy oprysk środkiem Scorpion 325 SC.
Szkodniki atakujące żurawinę
Owocówka żurawineczka
Gąsienice żerują na miąższu owoców, a te, przez ich obecność przestają nadawać się do spożycia. Porażone okazy są łatwe do rozpoznania, ponieważ dużo wcześniej się wybarwiają. Uszkodzone owoce tracą wartość konsumpcyjną oraz handlową.
Wciornastki
To drobne owady, które pojawiają się najczęściej na spodniej stronie liści, gdzie wysysają sok z tkanek rośliny, powodując ich obumieranie. Nasilona inwazja hamuje wzrost krzewu oraz skutecznie ogranicza jego plonowanie.
Wyżej wymienione szkodniki oraz inne, które mogą zaatakować żurawinę należy zwalczać niezwłocznie po ich zauważeniu. Odpowiednim zabiegiem prewencyjnym, który obniży ryzyko masowego ataku jest oprysk preparatem Emulpar 930 EC oraz zawieszenie na krzewach żółtych tablic lepowych. Taki monitoring pozwoli na szybką reakcję.
Insektycydami polecanymi w walce ze szkodnikami żurawiny i innych krzewów owocowych są: Mospilan 20 SP, Deltam lub Karate Zeon 050 CS.
Prawidłowo pielęgnowana żurawina jest niezwykle odporna na występowanie wszelkich chorób oraz szkodników, ale również doskonale radzi sobie z mrozem. Do podstawowych zabiegów, które mogą zwiększyć odporność rośliny, należy prawidłowe oraz regularne podlewanie, staranne usuwanie okolicznych chwastów oraz obeschniętych lub zainfekowanych części rośliny, przycinanie zbędnych pędów oraz odpowiednie nawożenie.
