Właściwy termin wykonywania nasadzeń w ogrodzie to kwestia dość istotna. Ma ona bowiem kluczowy wpływ na prawidłowy rozwój drzew i krzewów owocowych, jak również nie pozostaje obojętna na kwestię ich wieloletniej odporności. Według wielu doświadczonych ogrodników jesień jest najlepszym okresem na nowe nasadzenia drzew i krzewów owocowych. Dlaczego? A przede wszystkim które, z tak wielu gatunków dobrze jest sadzić o tej porze roku? Na te i inne pytania odpowiemy poniżej.
Jakie krzewy i drzewa owocowe najlepiej sadzić jesienią?
Okres jesienny to czas, w którym w punktach ogrodniczych można wybierać spośród najszerszej oferty drzew i krzewów owocowych. Dodatkowo w sprzedaży obecne są sadzonki w odkrytym korzeniem, które są znacznie tańsze od sadzonek doniczkowych, co pozwala niejednokrotnie zaoszczędzić znaczne sumy.
Rośliny posadzone jesienią, w okresie od początku października do pierwszych przymrozków, będą miały dość czasu, by zregenerować system korzeniowy przed nadejściem mrozów. Dzięki temu wiosną będą w stanie bez przeszkód pobierać wodę i składniki odżywcze z gleby, dzięki czemu ich wzrost będzie szybszy, ze względu na to, że roślina będzie mogła skupić się na wypuszczaniu nowych pędów, zamiast na odpowiednim ukorzenianiu.
Jednak nie każdy gatunek drzew i krzewów owocowych dobrze sobie radzi z jesiennym sadzenie. Powodzenie nasadzeń zależy w głównej mierze od warunków pogodowych, które późną jesienią mogą być bardzo zmienne i czasem niesprzyjające. Dlatego rośliny, które są bardzo wrażliwe na działanie niskich temperatur, takie jak brzoskwinie, morele czy czereśnie, warto jednak sadzić na wiosnę. Z kolej odpowiednio przeprowadzone nasadzenia takich roślin jak śliwy, jabłonie, porzeczki, aronie, agrest czy grusze można śmiało przeprowadzać jesienią.
Przeczytaj także... Jakie rośliny i kwiaty sadzimy jesienią?
Termin jesiennych nasadzeń drzew i krzewów owocowych
Nasadzane rośliny powinny znajdować się w stanie bezlistnym, który przypada zwykle na koniec października. Jednocześnie pojawiające się coraz częściej przymrozki uniemożliwią prawidłowe ukorzenianie sadzonek. Stąd najodpowiedniejszym okresem na jesienne nasadzenia będzie termin od końca października do pierwszych przymrozków.
Przygotowanie podłoża pod jesienne sadzenie drzew i krzewów owocowych
Nie należy zapominać o odpowiednim przygotowaniu gleby pod nowe nasadzenia. Wszystkie czynności należy wykonywać kilka tygodni przed nasadzeniami, co pozwoli glebie odpocząć po zabiegach, a także sprawi, że ewentualnie użyte nawozy lepiej wymieszają się z podłożem. Stąd najlepszym terminem na przygotowywanie podłoża pod nasadzenia jest koniec sierpnia.
Pierwszą czynnością jest głębokie przekopanie gleby w miejscu nasadzenia, wraz z usunięciem z niej kamieni, chwastów i korzeni innych roślin. Chwasty i korzenie będą bowiem konkurowały z młodą sadzonką od składniki odżywcze i wodę.
Po oczyszczeniu ziemi dobrze jest sprawdzić, czy jej pH jest odpowiednie dla konkretnej sadzonki. W uzyskaniu i utrzymaniu prawidłowego pH pomocne okażą się rozmaite nawozy. Warto zwrócić uwagę na torf i kompost, które oprócz zasilenia gleby poprawią również jej strukturę i właściwości (np. zdolności sorpcyjne).
Jak prawidłowo sadzić jesienią drzewa i krzewy owocowe?
Pierwszą podstawową zasadą jest wykopanie odpowiedniej wielkości dołka. Mowa tutaj zarówno o głębokości, jak i o szerokości. Jeśli chodzi o średnicę dołka, powinna ona być na tyle duża, aby korzenie były swobodnie rozłożone w dołku. Co zaś do głębokości, warto kierować się następującymi zasadami:
- drzewa owocowe powinny być posadzone 2-3 cm głębiej niż w szkółce
- krzewy w formie krzaczastej (porzeczki, agrest) sadzimy 5-8 cm głębiej niż w szkółce
- maliny i borówki 2 do 3 cm głębiej
Podczas sadzenia należy jednak zwrócić uwagę na to, aby miejsce okulizacji (szczepienia) pozostawało ponad powierzchnią ziemi. Na dnie dołka usypać należy kopczyk żyznej ziemi (może być to wierzchnia warstwa gleby lub dodatkowa ziemia ogrodnicza), a następnie ustawiamy roślinę na kopczyku, rozkładając jej korzenie tak, aby nie były pozawijane. Następnie wypełniamy dołek ziemią, dokładnie ubijając kolejne jej warstwy, co zapobiegnie przewróceniu się sadzonki pod wpływem silniejszych, jesiennych wiatrów. Etap zasypywania najwygodniej przeprowadzać w dwie osoby - podczas gdy jedna przytrzymuje drzewko lub krzew, aby się nie przechyliło, druga osoba przysypuje korzenie ziemią i odpowiednio ją ubija.
Dla lepszego wypełnienia przestrzeni między korzeniami sadzonki warto co jakiś czas delikatnie potrząsać rośliną, co pozwoli na wypełnienie pustych przestrzeni.
Przed całkowitym wypełnieniem dołka należy obficie podlać sadzonkę, używając do tego kolo 5 litrów wody, a następnie poczekać aż woda wsiąknie i dopiero wtedy dokończyć obsypywanie.
Jeśli roślina potrzebuje palikowania, najlepiej dołączyć palik podczas zakopywania sadzonki, co pozwoli na uniknięcie uszkodzeń korzeni, do którego mogłoby dojść przy wbijaniu palika obok już zasypanej rośliny.
Zimowe zabezpieczenie roślin sadzonych jesienią
W zmiennych zimowych warunkach nawet gatunki uznane za mrozoodporne mogą potrzebować dodatkowej ochrony. Zwłaszcza jeśli nasadzenia przeprowadzane były późno, tuż przed pierwszymi mrozami. Dlatego, by odpowiednio zabezpieczyć korzenie oraz dolną część pnia przed negatywnymi skutkami mrozu, warto usypać wokół rośliny kopczyk z ziemi o wysokości około 30 cm. Można użyć innego materiału ściółkującego - trocin, słomy lub agrowłókniny.
Dobrze jest pamiętać także o tym, że młode drzewka i krzewy są przysmakiem dzikich zwierząt, takich jak sarny czy zające. Jeśli więc nasadzenia nie są ogrodzone ani w żaden inny sposób chronione przed dzikimi zwierzętami, warto założyć na pnie osłony z grubego plastiku, kartonu lub tektury falistej (zobacz osłonę na pnie drzew), lub umieścić je w klatce z siatki. Można również zastosować maty słomiane lub wiklinowe. Dobrym rozwiązaniem mogą być również repelenty i inne środki odstraszające zwierzęta, np. Kunagone na dziki. Zapobiegnie to podgryzaniu sadzonek przez zwierzęta poszukujące strawy w okresie zimowym.
