Mole spożywcze to nieproszeni goście w wielu kuchniach. Mogą pojawić się nawet w najbardziej zadbanych i nowoczesnych pomieszczeniach, a ich obecność wcale nie musi świadczyć o tym, że w kuchni nie przestrzega się zasad czystości i higieny. Nie są one groźne dla ludzkiego zdrowia, ale potrafią uprzykrzyć życie. Skąd się biorą i jak się ich pozbyć?
Jak wyglądają mole spożywcze i skąd się wzięły w kuchni?
Podstawą skutecznej walki jest poprawna identyfikacja przeciwnika. Mole spożywcze to potoczna nazwa ponad 1000 gatunków, jednak zazwyczaj, kuchenne zapasy padają ofiarą dwóch - omacnicy spichrzanki (Plodia interpunctella) i mklika mącznego (Ephestia kuehniella). Są one nieco większe od moli odzieżowych i zostawiają ślady w postaci lepkiej pajęczynki, którą można zauważyć podczas powolnego przesypywania produktów sypkich – ziarenka będą się zawieszać w powietrzu lub przyklejać do ścianek pojemnika.
Dorosłe mole spożywcze to owady o długości około 1,5 cm, bardzo podobne do moli odzieżowych. W zależności od gatunku mogą przybierać różne barwy - od szaro-brunatnej, przez żółtą, srebrną aż do białej. Często łuski skrzydeł układają się we wzory. Dorosłe owady składają setki maleńkich jajeczek, wyglądających jak małe kłębki waty lub pajęczyny, które umiejscowione są najczęściej w szczelinach szafek lub w przestrzeniach za szafkami.
Larwy moli, które wykluwają się z jaj już osiem dni po ich złożeniu, mają typowy dla motylkowatych wygląd gąsienic. Długość może się wahać od kilku do kilkudziesięciu milimetrów i można je znaleźć w pokarmach suchych i sypkich, takich jak mąki, kasze, płatki, bułka tarta, a nawet suszone grzyby. Warto wiedzieć, że te żarłoczne larwy potrafią przegryźć się przez foliowe i kartonowe opakowania, dlatego nawet szczelnie zamknięte pudełka nie zabezpieczają przed ich inwazją.
Najczęstszym miejscem ich bytowania są zakamarki zwykle ciemne i trudno dostępne, świetnie czują się w foliowych i papierowych opakowaniach produktów sypkich czy w pojemnikach, do których produkty zostały przesypane.
Skąd się wzięły mole w kuchni?
Najczęściej przynosimy je sami, wprost ze sklepu. Larwy, które gnieżdżą się wewnątrz opakowań produktów sypkich, są trudne do zauważenia, bo zwykle rzucają się w oczy, dopiero gdy podrosną lub przejdą w postać dorosłą, a wtedy jest już zwykle za późno na ratowanie zapasów.
Czasem zdarza się, że niechciani goście po prostu wlatują przez kuchenne okno lub przechodzą kratką wentylacyjną od sąsiada, a znalazłszy dla siebie dobrą przestrzeń do życia, postanawiają zadomowić się na stałe, nie pytając nikogo o zdanie.
Jak poradzić sobie z molami w kuchni?
Z molami można poradzić sobie na dwa sposoby - za pomocą domowych metod lub zaopatrując się w specjalny środek na mole. Bez względu na to, który ze sposobów wybierzemy, przez jego zastosowaniem trzeba zacząć od gruntownego posprzątania kuchennych szafek.
Niestety, nawet osoby, które starają się nie wyrzucać jedzenia, będą musiały pozbyć się wszystkich zaatakowanych przez mole produktów spożywczych. Nie wystarczy ich jednak wyrzucić do kosza w domu, trzeba też od razu wynieść śmieci, żeby mole nie przewędrowały z kosza wprost do czystych i świeżych szafek.
Wyrzucić trzeba całą zawartość opakowania, nie tylko część, która jest widocznie zainfekowana. Co więcej, warto wyrzucić również te produkty, które wydają się nietknięte, ponieważ ich czystość może być pozorna. Jednak jeśli nie chcemy wyrzucać opakowania żywności, wyglądającej na niezaatakowaną przez mole, warto prewencyjnie umieścić je w zamrażarce na kilka godzin. To nam zagwarantuje, że, nawet jeśli wewnątrz znajdują się jakieś jajeczka moli, to z pewnością się nie wyklują.
Po usunięciu wszystkich zainfekowanych i niepewnych produktów, szafki należy porządnie odkurzyć, odkurzając również ściany i przestrzenie za szafkami. Po odkurzaniu natomiast worek należy wyrzucić, gdyż są spore szanse, że będą się w nim znajdowały jaja moli.
Po odkurzeniu nadchodzi czas na mycie - szafek, ścian, szczelin i przede wszystkim pojemników, w których przechowywane były zaatakowane produkty. Pojemniki warto wyparzyć i umyć je wodą z dodatkiem octu. Również wnętrza szafek, szczeliny i ściany dobrze jest potraktować wodą z octem, ponieważ mole spożywcze bardzo nie lubią tego zapachu.
Dopiero po takim wstępnie można sięgnąć po dodatkowe środki, mające na celu odstraszanie moli spożywczych.
Można skorzystać z gotowych, sklepowych środków, na przykład z dysków odstraszających lub pułapek feromonowych, lub lepów na mole kuchenne, które pozwolą zauważyć ewentualny powrót szkodników. Ale można też wykorzystać domowe sposoby na to, by utrzymać mole z daleka.
Domowe sposoby na mole spożywcze
Gruntowne czyszczenie i dezynfekcja szafek, jeśli przeprowadzone były z odpowiednią starannością pozwalają pozbyć się moli. Warto jednak przedsięwziąć pewne środki zaradcze, żeby zniechęcić mole do osiedlania się w kuchennych szafkach.
Przeciągi
Mole nie cierpią przeciągów, dlatego częste wietrzenie kuchni, przy jednocześnie otwartych szafkach i szufladach będzie działało na szkodniki zniechęcająco. Dobrym sposobem na pozbycie się niedobitków po czyszczeniu kuchni będzie skierowanie strumienia ciepłego powietrza w mroczne zakamarki - na przykład przy użyciu suszarki do włosów. Mole nie lubią wysokich temperatur i jeśli jakiś ocalał, zwłaszcza w trudno dostępnych do porządnego umycia miejscach, jest duża szansa, że taki ciepły strumień powietrza wygoni go stamtąd.
Domowe pułapki na mole
Nawet jeśli jesteśmy pewnie, że pozbyliśmy się moli do ostatniego osobnika, warto mimo wszystko wystawić pułapkę, która zwabi ewentualnego niedobitka, jak również pozwoli zauważyć ewentualną, ponowną inwazję. Zapachem bardzo atrakcyjnym dla moli jest zapach octu winnego lub wytrawnego wina. Wylane na spodeczek i pozostawione w kuchni przyciągną mole z najdalszych jej zakamarków, a owady skuszone zapachem utopią się w pułapce.
Liść laurowy
To stary, babciny sposób na zniechęcenie moli do zamieszkiwania w kaszy czy mące. Włożony do pojemnika liść laurowy nie zmieni smaku ani zapachu produktów, natomiast skutecznie odstraszy mole i zniechęci je do zakładania kolonii w naszych zapasach. Liście laurowe można włożyć do wnętrza pojemników z produktami sypkimi oraz rozłożyć w szafkach.
Czytaj także... Jakie zioła warto uprawiać w przydomowym ogródku? 5 najpopularniejszych ziół
Cytrusy
Suszona skóra z pomarańczy lub cytryny również działa odstraszająco. Jeśli do tego dodatkowo powbijamy w nią goździki, to możemy mieć pewność, że mole nawet nie zbliżą się do tak zabezpieczonej szafki. Jeśli nie chcemy zaśmiecać sobie szafek skórkami, wystarczy zmieszać olejki eteryczne - pomarańczowy lub cytrynowy i goździkowy, a następnie dodać do wody i taką mieszanką spryskać wnętrza szafek po ich wyczyszczeniu lub wylać kilka kropel na spodek i ustawić wewnątrz.
Olejki eteryczne
Wśród zapachów znienawidzonych przez mole, oprócz wcześniej wspomnianych, znajduje się również szereg innych, łatwo dostępnych zapachów. Bardzo skutecznym sposobem na mole jest przygotowanie mieszanki na bazie octu, wymieszanego z olejkami eterycznymi z lawendy, eukaliptusa, goździków i któregoś cytrusów. Taka mikstura stanowi nie tylko odstraszacz już po zauważeniu „molowego” problemu, ale także świetną profilaktykę. Warto w ten sposób pryskać szafki po każdorazowym ich umyciu, co pozwoli uniknąć ponownego pojawienia się szkodników.
Profilaktyka - jak uchronić kuchnię przed molami?
Niestety, nie ma sposobu, który w 100% uchroniłby naszą kuchnię przed inwazją moli spożywczych. Jednak wspomniane wyżej zabiegi zdecydowanie zwiększają szansę uniknięcia masywnego ataku tych szkodników.
Żeby móc w porę zauważyć problem, warto trzymać produkty sypkie szczelnie zamknięte w szklanych pojemnikach i co jakiś czas delikatnie je przesypywać w poszukiwaniu pajęczynek wytwarzanych przez larwy. Z kolei produkty przyniesione ze sklepu również warto wnikliwie przeglądać podczas przesypywania ich do pojemników, szukając ewentualnych pasażerów na gapę.
