Szara pleśń to jedna z najczęstszych chorób grzybowych roślin. Z racji tendencji szarej pleśni to bardzo szybkiego rozprzestrzeniania się w ogrodzie, należy jak najszybciej rozpoznać zagrożenie i skutecznie się go pozbyć. Szara pleśń atakuje bardzo różnorodne gatunki roślin, zarówno rośliny ozdobne, jak i owoce i warzywa.
Szczególnie narażone na tą chorobę są: truskawki, pomidory, maliny, porzeczki, papryka, fasola, goździki, róże i dalie, estragon lub majeranek. Ponadto narażone na szarą pleśń są rośliny uprawiane w tunelach foliowych, a zatem warunkach generujących znaczną wilgotność (95–100%), temperaturę 15–20oC oraz ograniczoną wentylację.
Inne czynniki sprzyjające infekcji roślin szarą pleśnią jest gleba uboga w wapń i potas, słabe naświetlenie oraz współistniejące infekcje innymi chorobami roślin. Naturalnym źródłem zarodników są martwe części roślin, stanowiące pozostałość po uprzednim sezonie. Innym rezerwuarem grzyba są narzędzia ogrodnicze i elementy szklarni.
Objawy i zwalczanie szarej pleśni
Jak objawia się szara pleśń? Cechą charakterystyczną jest szary, puszysty nalot o pylącym charakterze. Innym symptomem są brunatne plamy na łodygach. Grzyb wywołuje również mokrą zgniliznę tkanek czy porażenie nasion. Często rośliny atakowane są już w okresie kwitnienia.
W celu zapobiegania infekcji szarą pleśnią należy podjąć kilka kroków:
- wietrzyć szklarnie i tunele,
- unikać przegrzewania roślin,
- nie zraszać nadziemnych części roślin, wodę powinno się kierować bezpośrednio na ziemię,
- zapewnić roślinom odpowiedni poziom nasłonecznienia,
- przestrzegać płodozmianu,
- regularnie doglądać roślin i natychmiast usuwać te porażone chorobą,
- dokładnie dezynfekować skrzynki na owoce,
- nie sadzić roślin w nadmiernym zagęszczeniu,
- należy unikać nadmiernego nawożenia azotem, gdyż jego nadmiar sprzyja zbyt bujnemu wzrostowi części zielonych roślin oraz nadmiernemu zagęszczeniu upraw i łatwemu przenoszeniu się grzyba wywołującego szarą pleśń na kolejne rośliny.
Niekiedy takie kroki mogą okazać się niewystarczające, zwłaszcza podczas wilgotnej pogody. Wtedy konieczne jest zastosowanie odpowiednich oprysków. Można w tym celu wykorzystać fungicydy, czyli preparaty działające przeciwgrzybiczo. Jednym z najczęściej polecanych preparatów do walki z szarą pleśnią jest Switch 62,5 WG.
Ochrona przed szarą pleśnią musi być prowadzona corocznie, a liczba i częstotliwość zabiegów zależna jest warunków pogodowych w danym sezonie oraz od podatności chronionej rośliny. Inną metodą jest stosowanie preparatów naturalnych, np. wyciągu z czosnku.
Kolejnym innowacyjnym sposobem jest zwalczanie jednego grzyba drugim. Szarą pleśń pomaga bowiem usunąć zastosowanie grzyba Pythium oligandrum zawartym w preparacie Polyversum WP, który jest bezpieczny dla ludzi i roślin, zaś bezwzględny dla szarej pleśni. Istotą jego działania jest zasiedlenie strefy korzeniowej roślin i eliminowanie w ten sposób na drodze konkurencji grzybów chorobotwórczych. Jednocześnie taki biofungicyd stymuluje wzrost roślin poprzez wprowadzenie do nich fitohormonów oraz fosforu i cukrów. Bezpieczeństwo tego preparatu pozwala zrezygnować z okresu karencji, czyli okresu od dnia ostatniego zabiegu do dnia zbioru i przeznaczenia do konsumpcji oraz okresu prewencji dla ludzi, pszczół i zwierząt.
