Dynia to roślina płożąca, a jej pędy mogą mieć nawet 12 metrów długości! Liście w kształcie serca, intensywnie żółte kwiaty, owłosiona łodyga oraz wąsy czepne, to cechy charakteryzujące tę roślinę. Jednak najbardziej rozpoznawalną jej częścią jest zdecydowanie owoc – duży, kulisty, z grubą, najczęściej pomarańczową skorupą i miękkim, włóknistym miąższem z białymi nasionami wewnątrz.
Dynia z roku na rok zyskuje coraz większą popularność, dlatego chętnie przybliżymy zasady pielęgnacji i uprawy dyni oraz wymienimy choroby i szkodniki, które zagrażają jej w największym stopniu.
Uprawa i pielęgnacja dyni
Choć dynia kojarzona jest głównie z jesiennymi zbiorami, to uprawa dyni powinna rozpocząć się już na początku maja. Właśnie wtedy zalecany jest wysiew rośliny do gruntu. Podobnie wygląda kwestia uprawy z rozsady, aczkolwiek tę należy zacząć ok. 30 dni wcześniej, ponieważ tyle trwa okres produkcji rozsady.
Dynia jest rośliną ciepłolubną. Najlepiej rośnie w temperaturze ok. 25ºC, a minimalna temperatura dla młodych i wrażliwych siewek wynosi 8ºC. Aby uchronić młodą roślinę przed wiosennymi przymrozkami, należy okryć plantację agrowłókniną, którą zdejmujemy gdy roślina zacznie kwitnienie. Najczęściej ok. 40-60 dni od wysiewu. Ze względu na osiągane przez dynię rozmiary, ważne jest pamiętanie o odpowiednich odstępach pomiędzy sadzonkami lub nasionami, wynoszące min. 40 cm.
Dynia preferuje glebę żyzną i przepuszczalną, bogatą w próchnicę.Pielęgnacja dyni polega głównie na regularnym odchwaszczaniu i spulchnianiu gleby oraz systematycznym nawadnianiu podłoża, zwłaszcza na etapie kwitnienia i zawiązywania owoców. Zaleca się dwukrotne nawożenie dyni. Pierwszy raz, gdy na roślinie pojawią się zawiązki owoców, a drugi raz w okresie wegetacji. Warto wspomnieć, że dynia doskonale rozwija się w podłożu, które jesienią roku poprzedzającego wysiew, zostanie obficie nawiezione kompostem, ewentualnie obornikiem. Do nawożenia można także zastosować gotowe nawozy wieloskładnikowe, które przyspieszą wzrost rośliny oraz zwiększą ich odporność na choroby.
Dynia – choroby i szkodniki
Dynia choć duża, jest warzywem wymagającym sporo uwagi. Począwszy od ciepłej gleby, odpowiedniego nasłonecznienia, braku nadmiaru wody, aż po przycinanie rozrastających się pędów, systematyczne podlewanie oraz nawożenie. Co więcej, może być też idealnym celem dla chorób grzybowych, bakteryjnych i wirusowych.
Choroby, które na dyni występują najczęściej to:
- parch dyniowatych
- mączniak prawdziwy dyniowatych
- mączniak rzekomy
- kanciasta bakteryjna plamistość liści
Do zwalczania wyżej wymienionych chorób warto stosować w pierwszej kolejności preparaty oparte na naturalnych składnikach, takie jak: wyciąg z pokrzywy, ze skrzypu polnego (Evasiol) lub preparaty oparte na olejach roślinnych, np. Emulpar 940 EC. Jeśli porażenie chorobą jest zaawansowane, wówczas zastosowanie mocniejszych środków ochrony roślin będzie koniecznością, w innym wypadku można stracić wszelkie plony z długiej uprawy. Jednymi z najskuteczniejszych są Scorpion 325 SC lub Topas 100 EC.
Rośliny dyniowate są również atakowane przez szkodniki:
- mszyce
- wciornastki
- skoczkowate
Podstawową czynnością, którą należy wykonywać w celu ograniczenia występowania chorób oraz szkodników, jest prawidłowy płodozmian, usuwanie resztek zainfekowanych roślin oraz regularne odchwaszczanie uprawy. W przypadku ataku szkodników warto sięgnąć po zdecydowane środki ochrony roślin o szerokim spektrum działania, np. Mospilan 20 SP lub Karate Zeon.
