Mchy są pionierami wśród roślin, potrafiącymi zasiedlać nawet najbardziej niesprzyjające środowiska. Można zauważyć je na korze drzew, kamiennych i betonowych podjazdach, donicach, słupach i murach. Nic więc dziwnego, że ich pojawienie się na trawniku może (i powinno!) martwić. Mech jest chwastem bardzo uporczywym, a jego zwalczenie może być orzechem trudnym do zgryzienia.
Przyczyny pojawiania się mchu na trawniku
Mech pojawia się wszędzie tam, gdzie o murawę nie dba się należycie. Im słabszy stan trawnika, tym bardziej wybujały i szybciej rosnący będzie mech. Wśród głównych przyczyn pojawiania się mchu można wyróżnić kilka najczęstszych czynników:
- nieodpowiednie, zbyt kwaśne pH gleby,
- zbyt duża wilgotność murawy,
- zbita i ciężka gleba pod trawnikiem
- brak odpowiedniego nawożenia lub przenawożenie,
- obecność filcu (resztek źdźbeł i innych roślin tuż przy glebie),
- nadmiernie zbita darń,
- osłabienie trawnika po zimie lub po chorobie,
- nadmierne zacienienie trawnika.
Czytaj także... Jak dbać o trawnik po zimie? Jakie zabiegi wykonywać aby był zdrowszy i piękniejszy?
Jak zapobiegać porastaniu trawnika przez mech?
Mech to dziesiątki różnych gatunków. Choć większość z nich potrzebuje odpowiedniej porcji wilgoci, niektóre z nich rozwinęły mechanizmy, pozwalające im uporać się nawet z tymczasową suszą. Dlatego tak trudno z nimi walczyć. Z tego powodu, lepiej będzie nie dopuścić do inwazji mchów na murawę. Jak się do tego zabrać?
Odpowiednio przygotowana gleba pod trawnikiem
Już podczas zakładania trawnika możemy zmniejszyć prawdopodobieństwo porastania mchu. Wystarczy zadbać o odpowiednie pH gleby. Mech lubi gleby kwaśne o odczynie mniej więcej pH=5,5, dlatego tak istotne jest odkwaszenie podłoża w miejscu przeznaczonym pod murawę. Jednokrotny zabieg wapnowania zapewne nie wystarczy, dlatego, regularnie co kilka lat (co 2-3 sezony) należy trawnik kontrolować na bieżąco odczyn gleby i interweniować. Zbyt niskie pH mocno osłabia wzrost trawy, co sprawia, że mech bardzo szybko przejmie murawę w posiadanie. Trawnik najlepiej rośnie i rozwija się na glebie o odczynie lekko kwaśnym, w granicach pH=6,0-6,5.
Mech dobrze czuje się na glebie ciężkiej i zbitej – zatrzymuje ona sporo wody, dzięki czemu ma lepsze warunki wzrostu. Dodatkowo mocno zbita gleba ogranicza dostęp powietrza, wody i składników odżywczych do korzeni trawnika, sprawiając, że rośnie on słabiej, ustępując pola mchu. Dlatego już w momencie przygotowania należy glebę odpowiednio przygotować i jeśli trzeba, rozluźnić mieszając ją na przykład z piaskiem. I znów - jednorazowy zabieg, niestety, nie wystarczy. Gleba pod trawnikiem, zwłaszcza w miejscach często użytkowanych rekreacyjnie, ma tendencje do zagęszczania się i ubijania. Dlatego już założonym trawniku nie warto opuszczać takich zabiegów pielęgnacyjnych jak aeracja czy wertykulacja. Zabiegi te pozwalają nie tylko na rozluźnienie i napowietrzenie podłoża, a pomagają usunąć warstwę filcu, która przyduszając trawnik osłabia go, zwiększając szanse na rozwój mszaków.
Czytaj także... Pielęgnacja zadbanego trawnika - jakie zabiegi wykonujemy na trawniku w sezonie?
Stanowisko i podlewanie
Fragmenty trawnika stale zacienione na przykład przez drzewa czy żywopłoty, będą narażone na pojawienie się mchu. Dlatego jeśli to możliwe, należy umożliwić dotarcie promieni słonecznych do murawy poprzez pocięcie dolnych gałęzi drzew lub wykonywanie cięć prześwietlających. Mech będzie się rozwijał także pod iglakami i większymi krzewami, które preferują kwaśne gleby. W takich miejscach można go regularnie usuwać lub przyozdobić te miejsca ozdobną korą czy kamykami.
Warto wiedzieć, że mech rozwija się także na trawnikach, które są przesadnie podlewane. Nadgorliwość ma często negatywne skutki, dlatego warto również ograniczyć obfite podlewanie. Mchy w zdecydowanej większości lubią wilgoć, podobnie jak choroby grzybowe, które atakując trawnik osłabią go i ułatwią mchom inwazję.
Nawożenie
Odpowiednio odżywiona murawa będzie bujna i silna, co utrudni mszakom rozwój. Dodatkowo, spora część nawozów do traw zawiera związki żelaza, które działają hamująco na rozwój mchu, jak również pomaga utrzymywać odpowiednie pH podłoża. Wśród nich są nawozy dedykowane do trawników z mchem, na przykład nawóz do trawnika z mchem Target lub mikrogranulat na trawniki z mchem Substral. Nie należy jednak przesadzać – przenawożenie może mieć podobne skutki jak brak nawozu. Warto trzymać się wytycznych producenta i stosować nawóz według wskazań lub dla pewności przed nawożeniem wykonać analizę gleby, by dowiedzieć się, jakich składników pokarmowych brakuje, a które występują w odpowiedniej ilości, co pomoże ustalić, jakiego nawozu i jakiej jego dawki należy użyć.
W ostatnich latach na rynku pojawiły się nawozy zwalczające mech, których można użyć w walce o piękny trawnik. Należą do nich na przykład Antymech Florovit czy Antymech Substral.
Zwalczanie mchu na trawniku
Żeby skutecznie zwalczyć mech porastający trawnik, należy najpierw usunąć wszystkie możliwe przyczyny wymienione powyżej – sprawdzić pH, rozluźnić glebę i jeśli jest taka potrzeba, odpowiednio ją użyźnić. Niestety mech to trudny zawodnik i często jedynym sposobem na jego całkowite usunięcie jest mozolne wygrabianie go z trawnika, sumienne wapnowanie wykorzystując np. dolomit i rozluźnianie gleby oraz wykonywanie dosiewek, które zagęszczą trawnik
Niestety, bez poprawy stanu podłoża i odpowiedniej pielęgnacji murawy, mech szybko powróci, dlatego wiedząc, że gleba, na której został założony trawnik ma tendencje do porastania jej przez mech - warto regularnie stosować nawozy do trawnika z mchem z zawierające związki żelaza oraz zadbać o poprawę ogólnego stanu murawy, poprzez odpowiednią pielęgnację i zabiegi agrotechniczne.
Przed każdym zabiegiem należy skosić trawę jak najkrócej, co umożliwi lepsze dotarcie do obszaru tuż przy glebie gdzie zakorzenia się mech.
