Brązy, żółcie, pomarańcze i czerwienie. Październik zachwyca feerią barw. I choć smutno, że lato minęło i coraz chłodniej, to złota, polska jesień potrafi to wynagrodzić. No i oczywiście trwa raj dla grzybiarzy. A w ogrodzie to kolejny dość pracowity miesiąc. Trwają zbiory warzyw, które w kopcach lub piwnicach będą świeże całą zimę. Ale i takich, które można przetwarzać - październik to np. miesiąc kiszenia kapusty. Jabłka zimowe również zrywa się w tym miesiącu. Puste już miejsca w warzywniku trzeba przekopać, zasilić np. obornikiem albo zasiać poplon. To idealny moment na przesadzanie i sadzenie drzew i krzewów ozdobnych i owocowych. Ogrodnik na brak zajęć narzekać nie może.
Rośliny ozdobne
- W październiku trzeba wykopać cebule i kłącza roślin, które nie są mrozoodporne i naszej zimy nie przetrwają, czyli m.in. dalie, tygrysówki, mieczyki, trytonie, frezje czy fiołki. Są też rośliny wrażliwe na zbyt niskie temperatury, ale dobrze okryte gałęziami iglaków czy liśćmi przetrwają do wiosny, np. cynobrówka, arisema, eukomis, galtonia czy kamasja.
- Sadzimy cebule roślin, które zakwitną wiosną, np. tulipany, hiacynty, krokusy, narcyzy, szachownice cesarskie, cebulicy czy ozdobne czosnki. Zobacz jesienne cebulki roślin w naszym sklepie.
- Wysiewamy rośliny jednoroczne, jeśli aura będzie sprzyjająca będzie się można cieszyć ich kwiatami już wczesną wiosną. Wysiać można m.in.: chabry, nagietek lekarski, smagliczkę nadmorską czy ostróżkę pospolitą.
- Sadzimy i przesadzamy drzewa i krzewy. Jeśli były wcześniej uprawiane w donicach, to można sadzić je przez cały okres wegetacyjny, ale dla tych z odkrytymi korzeniami jesień jest momentem idealnym.
- To czas na rozmnażanie, przesadzanie i sadzenie bylin. Rozmnażać można poprzez sadzonki wierzchołkowe lub przez podział np. kłączy. Przed zimą zdążą się dobrze ukorzenić.
- Przygotowujemy sadzonki na wiosnę ze zdrewniałych części pędów różnych krzewów, np. róż. Pędy umieszczamy w skrzyneczce wypełnionej wilgotnym piaskiem, umieszczamy w chodnym pomieszczeniu i w ten sposób będą oczekiwały wiosny.
- Gdy zaczynają się nocne przymrozki czas na zabezpieczenie roślin wrażliwych. Wszystkie one powinny być kopczykowane, czyli obsypane korą, trocinami, kompostem lub liśćmi w zależności od rośliny na wysokość 20-40 cm a te mające wrażliwe pędy lub rośliny młode dodatkowo zabezpieczamy słomą albo białą agrowłókniną.
Czytaj również... Jesienne porządki w ogrodzie - o czym pamiętać?
Warzywnik
- Z początkiem października można posadzić zimową odmianę cebuli dymki. Ale przed nastaniem mrozów taką uprawę trzeba dobrze okryć agrowłókniną.
- Zaczynają się zbiory warzyw przeznaczonych do długotrwałego przechowywania. Ziemniaki, marchew, seler, pietruszka, buraki i wiele innych można przechowywać w kopcach lub piwnicach. Można je również na zimę przetwarzać, np. mrozić. Tak samo kapusta, którą można zarówno przechowywać jak i kisić.
- Zbieramy warzywa do bezpośredniego spożycia, które sialiśmy jako poplon: rzodkiewkę, rzodkiew czy rzepę. Czas również na kalafiory i brokuły, które doskonale nadają się do mrożenia.
- Por, jarmuż czy pietruszka naciowa można pozostawić w gruncie i korzystać całą zimę.
- Pomidory już nie dadzą rady dojrzeć na krzaczkach, a zawsze o tej porze sporo jest jeszcze zielonych. Można je zerwać i zrobić z nich pyszne sałatki a można umieścić w ciemnym miejscu, gdzie dojrzeją.
- Roślinne resztki pozbiorowe usuwamy z rabat i jeśli nie noszą śladów szkodników czy chorób wyrzucamy do kompostownika. Jeśli zauważymy porażenia, należy wszystkie zutylizować.
- Puste już rabaty dokładnie i głęboko przekopujemy, dzięki czemu na wierzch wydobędziemy np. pędraki, które już szykują się pod ziemią do zimy. Możemy zastosować obornik lub kompost. Dobrym sposobem na użyźnienie podłoża jest również zasianie poplonu (np. mieszankę roślin motylkowych). Jeśli nie stawiamy na ekologię, można posiłkować się nawozami mineralnymi.
Czytaj również... Jak przygotować ogród do nadchodzącej jesieni?
Sad
- Początek października to ostatni moment na zbiór śliwek i gruszek. Natomiast jabłka czy pigwę możemy zrywać sukcesywnie, mogą pozostawać na drzewach (w zależności od odmiany) nawet gdy pojawiają się pierwsze przymrozki. Śliwki, gruszki czy pigwę przetwarzamy robiąc konfitury, dżemy, nalewki, kompoty, soki czy wina. Natomiast jabłka odpowiednio przechowywane będą dostępne świeże przez kilka następnych miesięcy.
- Gdy owoce są już zerwane jest to dobry moment na zabiegi pielęgnacyjne drzewek i krzewów. Usunąć należy wszystkie uschnięte, uszkodzone czy też porażone gałęzie. Ważne, by każda powstała ranka została zabezpieczona maścią ogrodniczą. Usuwamy wszelkie pozostałe na drzewach owoce, by nie stały się zimową kryjówką dla szkodników i chorób. Dokładnie wygrabiamy pozostałości roślinne spod drzewek. Najlepiej jest je zutylizować.
- Usuwamy wszelkie pułapki na szkodniki – pułapki i taśmy lepowe.
- Malujemy na biało pnie drzewek i pędy krzewów. Zobacz wapno do bielenia drzew.
- To najlepszy moment na sadzenie drzewek i krzewów owocowych, zwłaszcza tych z nagim korzeniem. Pamiętać należy o ich systematycznym podlewaniu, jeśli nie pada deszcz. Tych drzewek przed zimą nie przycinamy.
- Dobrze jest przed zimą zastosować jeszcze nawożenie, oczywiście nawozami bez azotu lub z jego minimalną dawką. Idealnie sprawdza się kompost wymieszany z mączką bazaltową lub dedykowane nawozy jesienne.
- Pod koniec miesiąca warto jeszcze dokładnie odchwaścić okolice drzewek, wiosną chwastów będzie o wiele mniej.
Czytaj również... Jesienne cięcie drzew owocowych i krzewów ozdobnych
Trawnik
- Na bieżąco usuwamy z trawnika opadłe liście i nawiane przez wiatr części roślin. Jeśli pozwolimy by zaczęły gnić na trawniku, to niestety dojdzie do uszkodzeń trawy. Doprowadza to również to powstania filcu, który nie dopuszcza w głąb podłoża wody i powietrza. Jest również siedliskiem grzybów.
- Trawę kosimy w miarę potrzeb. Nie może pozostać zbyt długa, gdyż śnieg ją połamie albo przemarznie. Nie może również zbyt krótka, będzie wówczas słaba i nieodporna na przemarzanie. Wszystko zależy od aury. Jeśli jesień jest długa i ciepła, to ostatnie koszenie może mieć miejsce w listopadzie, choć zakłada się, że powinny być w październiku.
- Dobrze jest zastosować jesienny nawóz do trawnika, oczywiście bez dodatku azotu. Na pewno będzie to wzmocnieniem darni przez zimą.
Czytaj również... Jesienna pielęgnacja i nawożenie trawnika - o czym pamiętać?
Oczko wodne
- Październik to moment, gdy należy gruntowanie zająć się oczkiem wodnym. Przede wszystkim zbiornik należy dokładnie oczyścić z resztek roślinnych czy liści i to zarówno z dnia jak i powierzchni.
- Wszystkie rośliny wodne czy też te stojące w donicach obok oczka, a które nie są mrozoodporne należy przenieść do pomieszczenia i należycie zabezpieczyć – wodne oczywiście muszą wciąż stać w wodzie, tyle że w pojemnikach. Dotyczy to np. topianów, hiacyntów wodnych czy salwinii. Trzeba zadbać by przez całą zimę były odpowiednio doświetlone, pozbawione światła zmarnieją.
- Gdy nasze oczko wodne jest wystarczająco głębokie (minimum 1,2m), to ryby spokojnie w nim przezimują. Należy jedynie stopniowo ograniczać ich karmienie i zadbać o styropianowe koła, które muszą pływać po powierzchni wody, by całkowicie nie zamarzała. Jeśli nasz zbiornik jest płytki, to ryby oczywiście należy wyłowić i przenieść do akwarium w pomieszczeniu.
